1
00:00:15,920 --> 00:00:21,700
Urodziłem się w Australii w 1951 r. Moi rodzice wywodzili się z klasy średniej,

2
00:00:21,900 --> 00:00:26,460
byli dość zwykłymi ludźmi. Nie byli szczególnie religijni,

3
00:00:26,560 --> 00:00:33,400
religijni umownie, nigdy nie chodziłem do kościoła, ale od najmłodszych lat interesowałem się religią.

4
00:00:33,400 --> 00:00:37,420
I sam poszedłem do kościoła, na własną rękę.

5
00:00:37,420 --> 00:00:44,840
Później, w pierwszym roku liceum, zostałem metodystą.

6
00:00:44,840 --> 00:00:53,520
Byłem nawet ochrzczony, a potem zainteresowałem się nieco kościołem ewangelickim.

7
00:00:53,520 --> 00:01:00,720
Można rzec, że nie opuściłem go, tylko że nasze drogi się rozeszły, miałem wtedy jakieś 17 lat.

8
00:01:00,720 --> 00:01:04,240
Cały czas byłem żywo zainteresowany religią,

9
00:01:04,250 --> 00:01:08,990
więc zacząłem rozglądać się za innymi wyznaniami, głównie innymi odmianami chrześcijaństwa,

10
00:01:08,990 --> 00:01:14,380
bo tak naprawdę nie wiedziałem, że jest coś poza nimi: mormonami, świadkami Jehowy,

11
00:01:14,380 --> 00:01:20,320
Kwakrami itd. Ale pewnego dnia przypadkiem zobaczyłem książkę

12
00:01:20,320 --> 00:01:28,960
o buddyzmie, pod tytułem „Umysł nieporuszony” autorstwa Johna Waltersa [„Mind Unshaken” (1971)],

13
00:01:28,960 --> 00:01:34,609
który był korespondentem londyńskiego „Timesa” w Birmie w latach 50. XX w.

14
00:01:34,609 --> 00:01:39,229
Został buddystą i napisał książkę o tym, dlaczego nim został.

15
00:01:39,229 --> 00:01:46,130
Wyjaśniał w niej buddyzm i to mnie bardzo zainteresowało. Nie pojąłem wszystkiego,

16
00:01:46,130 --> 00:01:52,670
ale to, co zrozumiałem, było naprawdę sensowne, więc zacząłem

17
00:01:52,670 --> 00:01:56,640
szukać książek o buddyzmie. Poszedłem do biblioteki publicznej i tam

18
00:01:56,920 --> 00:02:05,080
była dokładnie jedna książka, napisana przez chińskiego filozofa Lin Yutanga.

19
00:02:05,340 --> 00:02:10,720
Napisał ją w latach 30. XX w. i zatytułował „Mądrość Wschodu” [„Mądrość Chin i Indii” (1942)].

20
00:02:10,729 --> 00:02:14,280
Była tam cytowana „Bhagawadgita”,

21
00:02:14,860 --> 00:02:20,680
„Dialogi konfucjańskie” itp. Jedna z części książki miała tytuł

22
00:02:20,680 --> 00:02:25,780
„Słowa Buddhy”, a tam była „Dhammapada”, i właśnie to chciałem mieć! Nie chciałem czytać książki

23
00:02:25,780 --> 00:02:30,660
o buddyzmie. Chciałem wiedzieć, czego nauczał sam Buddha.

24
00:02:30,660 --> 00:02:36,940
Rozejrzałem się więc dookoła i gdy nikt w bibliotece nie patrzył, ukradłem tę książkę i wziąłem

25
00:02:36,940 --> 00:02:44,320
do domu, wydarłem z niej tę część, która zawierała „Dhammapadę”.

26
00:02:44,320 --> 00:02:49,360
Wziąłem te strony do introligatora i oprawiłem, dzięki czemu miałem własne

27
00:02:49,360 --> 00:02:54,550
„Słowa Buddhy”. Ale chcę tylko powiedzieć,

28
00:02:54,550 --> 00:02:58,989
że mój pierwszy krok w buddyzmie był niespecjalnie dobry. Wiele lat później

29
00:02:58,989 --> 00:03:05,709
zobaczyłem tę książkę w czyjejś bibliotece i przypominało mi to, co zrobiłem

30
00:03:05,709 --> 00:03:12,670
jako niedojrzały młodzieniec. Poprosiłem więc moich rodziców, aby dali mi adres

31
00:03:12,670 --> 00:03:17,260
naszej lokalnej biblioteki, co też zrobili, i kupiłem

32
00:03:17,260 --> 00:03:22,600
kilka książek o buddyzmie, i wysłałem z listem. Nie podpisałem go,

33
00:03:22,600 --> 00:03:25,600
ale wyznałem, że wiele lat temu ukradłem z ich biblioteki jedną pozycję i chcę

34
00:03:25,600 --> 00:03:31,150
zadośćuczynić. Tak czy inaczej od tamtego czasu 

35
00:03:31,150 --> 00:03:35,650
bardzo się zainteresowałem buddyzmem, co jest zapewne typowe dla wieku nastoletniego.

36
00:03:35,650 --> 00:03:40,120
Potem był okres, przez który przechodzi wielu buddystów.

37
00:03:40,120 --> 00:03:44,200
Próbują przebrnąć by zrozumieć,

38
00:03:44,200 --> 00:03:48,100
czym jest zen, bodhisattva

39
00:03:48,100 --> 00:03:56,110
i czym do diabła jest mahajana itd. Pamiętam, że czytałem artykuły dr. Suzukiego

40
00:03:56,110 --> 00:04:00,610
dotyczące buddyzmu zen i byłem całkowicie zbity z tropu. Nie mogłem zrozumieć, o co w tym chodzi.

41
00:04:00,610 --> 00:04:06,310
Ale ostatecznie zdecydowałem się na coś, co nazwalibyśmy buddyzmem theravady lub, co ja nazywam,

42
00:04:06,310 --> 00:04:17,380
wczesnym buddyzmem, i od tego czasu nazywałem siebie buddystą.

43
00:04:17,380 --> 00:04:23,760
Gdy miałem około 20 lat, chciałem zostać mnichem.

44
00:04:23,760 --> 00:04:28,860
Teraz, gdy ludzie pytają mnie, dlaczego chciałem zostać mnichem, zawsze odpowiadam,

45
00:04:28,860 --> 00:04:35,040
że było tak, bo nie miałem pojęcia, co robię. Z pewnością dobrze znałem podstawy buddyzmu.

46
00:04:35,040 --> 00:04:44,880
Kiedy miałem 23 lub 24 lata pojechałem do Azji, do Tajlandii,

47
00:04:44,880 --> 00:04:51,750
z zamiarem zostania mnichem. W drodze z Malezji do Bangkoku

48
00:04:51,750 --> 00:04:56,680
spotkałem w pociągu człowieka, który wiele lat był mnichem, był „chao khun”.

49
00:04:56,690 --> 00:05:03,450
Zaczęliśmy rozmawiać, siedział na siedzeniu obok mnie i był dla mnie bardzo miły.

50
00:05:03,450 --> 00:05:07,410
Powiedziałem mu, że przybyłem do Tajlandii, żeby zostać

51
00:05:07,410 --> 00:05:12,560
buddystą, i kiedy dotarliśmy do Bangkoku, zaprosił mnie, bym z nim został.

52
00:05:12,560 --> 00:05:17,340
Przedstawił mi różnych mnichów w Bangkoku. Potem jeden z jego przyjaciół

53
00:05:17,340 --> 00:05:24,030
zabrał mnie do Laosu, więc zanim jeszcze zostałem mnichem miałem dobre wprowadzenie.

54
00:05:24,030 --> 00:05:28,350
Ale muszę wspomnieć, że większość tego, co widziałem w Tajlandii, nie zrobiło na mnie wielkiego wrażenia,

55
00:05:28,350 --> 00:05:34,940
więc zdecydowałem, że nie chcę wyświęcić się na mnicha w Tajlandii ani w Laosie.

56
00:05:34,940 --> 00:05:42,680
To było akurat w 1973 r., więc postanowiłem wypróbować Birmę. Poleciałem tam.

57
00:05:42,690 --> 00:05:48,200
W tym czasie obcokrajowcy mogli pozostać w Birmie tylko przez 7 dni.

58
00:05:48,200 --> 00:05:55,400
Gdy byłem tam po raz pierwszy, nie spotkałem nikogo, aż do końca pobytu.

59
00:05:55,400 --> 00:06:00,960
Właśnie medytowałem w parku lub raczej próbowałem medytować,

60
00:06:00,960 --> 00:06:04,380
gdy podeszli do mnie Birmańczycy i kiedy skończyłem medytować, zaczęli ze mną rozmawiać.

61
00:06:04,380 --> 00:06:10,260
Przedstawili mnie swojemu nauczycielowi medytacji, którym był U Panadipa.

62
00:06:10,260 --> 00:06:19,410
Był on mnichem postawionym najwyżej w hierarchii w Kaba Aye Pagoda w Yangon.

63
00:06:19,410 --> 00:06:24,060
Moja wiza właśnie się kończyła, zostały mi 2 dni, więc zdecydowaliśmy, że wrócę

64
00:06:24,060 --> 00:06:28,080
i przejdę 7-dniowy kurs medytacyjny. Tak też się stało.

65
00:06:28,080 --> 00:06:34,020
Pojechałem do Bangkoku, odnowiłem wizę, wróciłem i przez 7 dni

66
00:06:34,020 --> 00:06:39,340
praktykowałem, i to było moje wprowadzenie do medytacji.

67
00:06:39,340 --> 00:06:45,690
Muszę przyznać, że to ze mną nie współgrało, ale właśnie czegoś takiego chciałem doświadczyć.

68
00:06:45,690 --> 00:06:51,520
Chciałem wiedzieć jeszcze więcej, w związku z tym zrobiłem to jeszcze raz, pojechałem do Bangkoku i z powrotem.

69
00:06:51,540 --> 00:07:00,300
Za czwartym razem zdecydowałem się pojechać na północ Birmy. Poleciałem samolotem do Mandalay

70
00:07:00,300 --> 00:07:06,020
i z młodym birmańskim znajomym, który był zaangażowanym członkiem

71
00:07:06,020 --> 00:07:12,460
ośrodka medytacyjnego, odwiedziłem Bagan i inne tego typu miejsca.

72
00:07:12,480 --> 00:07:18,030
Potem znalazłem się w kropce, bo nie chciałem wracać do Tajlandii,

73
00:07:18,030 --> 00:07:23,280
nie wiedziałem nic o buddyzmie w Indiach i naprawdę nie pamiętam,

74
00:07:23,280 --> 00:07:29,120
czy myślałem o Sri Lance jako o możliwości. Zdecydowałem,

75
00:07:29,340 --> 00:07:36,720
że pojadę do Indii, skoro Buddha był Hindusem. Więc pojechałem do Indii i spędziłem tam następne 3 lub 4 lata.

76
00:07:36,720 --> 00:07:44,180
Nauczyłem się jogi, bardzo wcześnie odbyłem kurs medytacyjny z Goenką,

77
00:07:44,180 --> 00:07:53,060
który w tamtym czasie niedawno opuścił Birmę. Odwiedziłem wszystkie buddyjskie święte miejsca.

78
00:07:53,060 --> 00:07:59,520
To był dosyć dobry czas w Indiach, teraz jest tam zupełnie inaczej.

79
00:07:59,520 --> 00:08:04,740
W każdym razie odbyłem kurs Goenki, co bardzo mnie zainspirowało.

80
00:08:04,740 --> 00:08:08,980
Kurs prowadził sam Goenka.

81
00:08:09,120 --> 00:08:15,900
Wciąż żywo pamiętam, że 3. dnia kursu chciałem uciekać

82
00:08:15,900 --> 00:08:22,100
z powodu bólu nóg. Mówiłem sobie, że po dzisiejszej mowie Dhammy czmychnę po cichu.

83
00:08:22,100 --> 00:08:28,680
Również dlatego, że było to bardzo małe, duszne miejsce wypełnione około 50 uczestnikami z Zachodu.

84
00:08:28,680 --> 00:08:33,169
Brzydko pachniało, było gorąco, było ciężko.

85
00:08:33,169 --> 00:08:39,240
W każdym razie Goenka wyszedł tej nocy, roześmiał się głośno i powiedział:

86
00:08:39,240 --> 00:08:46,820
„Dukkha, ho, ho, ho”, zainspirował mnie tym, ale nie tylko mnie.

87
00:08:46,820 --> 00:08:53,690
Bardzo umiejętnie przekonał nas, żebyśmy zostali i kontynuowali, bez nalegania.

88
00:08:53,690 --> 00:08:59,340
Mówił o cierpieniu i innych sprawach, więc tym sposobem ukończyłem cały 7-dniowy kurs,

89
00:08:59,340 --> 00:09:03,120
a w następnych latach przeszedłem ich jeszcze kilka.

90
00:09:03,120 --> 00:09:10,100
Zacząłem stosować tę konkretną metodę, ale moim zamiarem było zostanie mnichem.

91
00:09:10,100 --> 00:09:12,500
Podczas moich podróży po buddyjskich świętych miejscach

92
00:09:12,500 --> 00:09:19,310
dojechałem do Shravasti, gdzie Buddha spędził ostatnie 20 lat swojego życia,

93
00:09:19,310 --> 00:09:23,900
był tam jeden lankijski mnich, który żył sam.

94
00:09:23,900 --> 00:09:28,120
Obecnie jest to znacznie bardziej rozwinięte miejsce, ale w tamtych czasach był to bardzo odległy,

95
00:09:28,260 --> 00:09:36,940
wyjątkowo ubogi obszar. Więc zostałem, było to piękne miejsce i mnich był dla mnie bardzo łaskawy.

96
00:09:36,940 --> 00:09:40,960
Nauczył mnie Mangala Sutty, Metta Sutty.

97
00:09:40,960 --> 00:09:45,140
Nie wiedział zbyt wiele o medytacji, ale był bardzo dobrze ugruntowany w

98
00:09:45,140 --> 00:09:49,850
tradycyjnym podejściu buddyjskim, więc uczył mnie języka palijskiego itp.

99
00:09:49,850 --> 00:09:57,040
1 tydzień przerodził się w 4 tygodnie, a 1 miesiąc w 3 lub 4 miesiące, a więc ostatecznie

100
00:09:57,040 --> 00:10:00,620
powiedziałem mu, że chcę zostać mnichem, odpowiedział: „Dobrze,

101
00:10:00,620 --> 00:10:10,620
uczynię cię nowicjuszem (samanera)”, więc zostałem wyświęcony pod drzewem Ananda Bodhi

102
00:10:10,620 --> 00:10:20,300
w Shravasti, było to w 1976 r.

103
00:10:20,430 --> 00:10:25,930
Powiedział mi, że w Indiach nigdy nie będę mógł się wiele nauczyć, 

104
00:10:25,930 --> 00:10:30,850
i zrozumiałem, że miał rację. Dał mi adresy swoich znajomych na Sri Lance,

105
00:10:30,850 --> 00:10:36,940
i tak zdecydowałem się pojechać na wyspę.

106
00:10:36,940 --> 00:10:41,800
Zdecydowałem, że przejdę pieszo całą drogę z północnych Indii do Sri Lanki. 

107
00:10:41,800 --> 00:10:46,450
To są tego rodzaju głupie decyzje, które podejmuje się, gdy jest się młodym i pełnym entuzjazmu.

108
00:10:46,450 --> 00:10:52,200
Nie miałem butów, nie miałem praktycznie żadnych pieniędzy, nie wiem dokładnie,  

109
00:10:52,200 --> 00:10:56,500
ile setek kilometrów przeszedłem przez następny miesiąc lub 2,

110
00:10:56,500 --> 00:11:02,300
ale na pewno kilkaset. Ludzie dawali mi też bilety na pociągi,

111
00:11:02,300 --> 00:11:06,420
a kierowcy autobusów dalekobieżnych zatrzymywali się, by mnie zabrać.

112
00:11:06,420 --> 00:11:16,500
W końcu dotarłem do Rameshwarama na południowym krańcu Indii.

113
00:11:16,510 --> 00:11:21,520
Do tego czasu nie miałem w ogóle pieniędzy, nie miałem wcześniej za wiele, więc żebrałem o jedzenie

114
00:11:21,520 --> 00:11:27,250
przez całą drogę. Szczególnie Tamilowie na południu Indii nadal byli bardzo świadomi

115
00:11:27,250 --> 00:11:34,290
tradycji jałmużny dawanej swamim i sannyasim.

116
00:11:34,290 --> 00:11:38,660
Nigdy nie miałem żadnych problemów, jedzenie nie było być może zbyt dobre ani zbyt

117
00:11:38,660 --> 00:11:45,680
higieniczne, ale nigdy nie chorowałem przez nie. W każdym razie dotarłem do promu.

118
00:11:45,680 --> 00:11:51,120
W tamtych czasach był piękny, stary prom, który zatonął podczas wojny domowej na Sri Lance

119
00:11:51,120 --> 00:11:55,120
kilka lat temu. Był to statek z początków XIX w.,

120
00:11:55,120 --> 00:12:00,930
wszystko z polerowanego mosiądzu, ogólnie był to piękny, stary statek. W każdym razie podszedłem do okienka

121
00:12:00,930 --> 00:12:06,390
i powiedziałem, że chcę popłynąć na Sri Lankę, odpowiedzieli, że będę musiał zapłacić.

122
00:12:06,390 --> 00:12:11,970
Powiedziałem, że nie mam żadnych pieniędzy. Oni na to: „Cóż, bez pieniędzy

123
00:12:11,970 --> 00:12:14,760
nie damy ci biletu”. Powiedziałem: „Słuchaj, jestem swamim”.

124
00:12:14,760 --> 00:12:20,160
Nie robiło to żadnej różnicy. Więc pomyślałem: „Co ja teraz zrobię?”.

125
00:12:20,400 --> 00:12:26,000
Bardzo blisko terminalu promowego, bo w tamtych czasach było to małe miasteczko,

126
00:12:26,000 --> 00:12:34,400
wśród wielu niskich domów górowała ogromna świątynia Rameshwaram.

127
00:12:34,400 --> 00:12:41,760
Postanowiłem spędzić dzień, chodząc po świątyni.

128
00:12:41,760 --> 00:12:51,340
Gdy chodziłem pod jedną z rozległych kolumnad, przeszedł obok mnie świątynny słoń.

129
00:12:51,340 --> 00:12:57,440
Przeszedłem dookoła, a kiedy wróciłem, słoń się zatrzymał.

130
00:12:57,440 --> 00:13:03,520
Na słoniu był jeździec. To musiała być jego przerwa na herbatę czy coś takiego.

131
00:13:03,520 --> 00:13:07,990
Dostawał pieniądze od pielgrzymów za to, że mogli

132
00:13:07,990 --> 00:13:11,770
przejść pod słoniem. W Indiach wierzy się, że przechodzenie

133
00:13:11,770 --> 00:13:15,820
pod słoniem przynosi szczęście. I była tam stara puszka.

134
00:13:15,820 --> 00:13:20,520
Kiedy ludzie przechodzili pod słoniem, wkładali do niej kilka paisa lub jeden banknot rupii.

135
00:13:20,520 --> 00:13:27,080
Zatrzymałem się i obserwowałem to przez chwilę.

136
00:13:27,080 --> 00:13:32,500
I nie opowiadam teraz bajek, to najszczersza prawda, słoń podniósł puszkę

137
00:13:32,500 --> 00:13:38,500
i dał mi ją, pchnął ją w moim kierunku, a ja ją odepchnąłem.

138
00:13:38,500 --> 00:13:44,620
Właściciel słonia wskazał, że mogę to sobie wziąć, a ja znowu odmówiłem,

139
00:13:44,620 --> 00:13:55,060
ale słoń znów pchnął tę puszkę w moim kierunku i jeździec powiedział: „Weź to sobie”, więc wziąłem ją.

140
00:13:55,060 --> 00:14:02,580
Przeliczyłem, było o kilka paisa więcej niż kosztował bilet.

141
00:14:02,580 --> 00:14:06,580
Tym sposobem zdobyłem bilet, ale zabawne jest to,

142
00:14:06,580 --> 00:14:11,680
że kiedy poszedłem następnego dnia do kas biletowych musiałem uporządkować 

143
00:14:11,680 --> 00:14:16,640
wszystkie te monety i umieścić w małych stosach,

144
00:14:16,640 --> 00:14:21,600
bo w tamtych czasach ta 1 paisa, 2 paisy, 5 pais były bardzo małymi monetami,

145
00:14:21,610 --> 00:14:26,130
i kiedy powiedziałem: „Proszę, tu jest dokładnie ta kwota”, człowiek, 

146
00:14:26,130 --> 00:14:31,450
który pamiętał mnie z poprzedniego dnia, spojrzał na to i odpowiedział: „Ganapati”,

147
00:14:31,450 --> 00:14:39,440
(Ganeśa, bóg dobrobytu), „Ganapati był dla ciebie dobry!”.

148
00:14:39,440 --> 00:14:48,600
Takim oto sposobem dotarłem na Sri Lankę, było to w 1976 r., tuż po 7 latach

149
00:14:48,600 --> 00:14:54,320
rządów Zjednoczonego Frontu. W gospodarce był absolutny bałagan, panował powszechny głód.

150
00:14:54,320 --> 00:14:59,300
Kraj wpadł w skrajną nędzę.

151
00:14:59,300 --> 00:15:07,280
Zatrzymałem się w miejscu zwanym Sri Lanka Vidyale, które było uczelnią klasztorną, która miała dość dobrą reputację.

152
00:15:07,440 --> 00:15:12,390
Zostałem tam przez rok i poznałem język palijski, nadal uważam,

153
00:15:12,400 --> 00:15:18,760
że to moja świątynia, mój klasztor, a oni uważają mnie za członka ich świątyni.

154
00:15:18,760 --> 00:15:23,640
Po roku naprawdę chciałem nauczyć się medytacji, a w tamtym miejscu

155
00:15:23,640 --> 00:15:30,210
nie było nauczania medytacji, było to miejsce studiów akademickich. Zacząłem więc podróżować,

156
00:15:30,210 --> 00:15:35,970
wyjeżdżałem na 2 lub 3 tygodnie, szukałem odpowiedniego miejsca i ostatecznie trafiłem do Kandy.

157
00:15:35,970 --> 00:15:41,400
Jest to starożytna, królewska stolica, gdzie temperatura jest znacznie niższa i przyjemniejsza.

158
00:15:41,400 --> 00:15:47,120
Nie pamiętam dokładnie, gdzie się zatrzymałem ani co robiłem, ale ostatecznie

159
00:15:47,120 --> 00:15:56,680
znalazłem świątynię, a potem spotkałem ludzi z uniwersytetu,

160
00:15:56,680 --> 00:16:02,360
którzy byli bardzo oddanymi buddystami i akademikami, mieli w sobie wiele dewocji.

161
00:16:02,360 --> 00:16:07,360
Na uniwersytecie mieli Sangharam – klasztor uniwersytecki.

162
00:16:07,360 --> 00:16:13,520
W 1970 r. wybuchła tam rewolucja studencka, byli w nią zaangażowani również mnisi,

163
00:16:13,520 --> 00:16:17,280
w związku z czym zamknięto klasztor uniwersytecki i od tamtego czasu 

164
00:16:17,320 --> 00:16:23,370
był pusty, więc poproszono mnie, żebym został opatem tego miejsca.

165
00:16:23,370 --> 00:16:26,320
Żaden ze studentów nie był zbytnio zainteresowany buddyzmem,

166
00:16:26,340 --> 00:16:31,920
wszyscy byli wtedy zainteresowani polityką marksistowską, ale niektórzy z profesorów byli zainteresowani,

167
00:16:31,920 --> 00:16:37,160
więc utworzyliśmy tam małą grupę i nazwaliśmy się Veluvana

168
00:16:37,160 --> 00:16:42,330
– Veluvana była pierwszym klasztorem

169
00:16:42,330 --> 00:16:47,700
ofiarowanym Buddzie. Jego zaletą było też to, że nie był za blisko miasta i nie za daleko od niego.

170
00:16:47,700 --> 00:16:52,590
Uniwersytecki Sangharam nie był zbyt blisko uniwersytetu i nie za daleko,

171
00:16:52,590 --> 00:16:57,800
więc nazwaliśmy to Veluvana i staliśmy się regularnie spotykającą się grupą.

172
00:16:57,800 --> 00:17:01,980
Medytowaliśmy, mieliśmy gości z zagranicy, którzy czasami przyjeżdżali

173
00:17:01,980 --> 00:17:07,740
na uniwersytet, wszelkiego rodzaju ciekawi ludzie. Udzielałem się tam

174
00:17:07,740 --> 00:17:14,280
przez długi czas, a potem ostatecznie jeden outsider z uniwersytetu,

175
00:17:14,280 --> 00:17:19,880
dość zamożny kupiec herbaciany, dołączył do naszej grupy,

176
00:17:19,880 --> 00:17:27,200
bo bardzo zainteresował się medytacją, i powiedział: „Powinniśmy założyć ośrodek medytacyjny”.

177
00:17:27,200 --> 00:17:31,230
Przekazał nam ziemię, na której zbudował budynki.

178
00:17:31,230 --> 00:17:38,460
Tak powstał ośrodek medytacyjny Nilambe, który w ciągu kilku lat stał się

179
00:17:38,460 --> 00:17:43,830
dość dobrze znany na Sri Lance. Powstał głównie z myślą o ludziach z Zachodu, choć później Lankijczycy 

180
00:17:43,830 --> 00:17:49,350
także przyjeżdżali. I można powiedzieć, że w typowy dla Sri Lanki sposób zbudowali

181
00:17:49,350 --> 00:17:57,299
ośrodek medytacyjny bez uprzedniego zorientowania się: „Czy mamy nauczyciela medytacji?”.

182
00:17:57,299 --> 00:18:01,910
Po zbudowaniu wszystkiego pojawiło się pytanie: „Co teraz zrobimy?”.

183
00:18:01,920 --> 00:18:07,760
Byłem jedynym mnichem w tej grupie, więc powiedzieli: „Bhante, musisz zająć się uczeniem medytacji”.

184
00:18:07,760 --> 00:18:12,059
A ja nie miałem pojęcia, jak to zrobić. Nadal regularnie

185
00:18:12,059 --> 00:18:17,970
praktykowałem medytację, wciąż stosowałem metodę Goenki, ale nie miałem pojęcia,

186
00:18:17,970 --> 00:18:24,780
jak prowadzi się kurs. Postanowiłem znowu pojechać do Indii,

187
00:18:24,780 --> 00:18:32,580
żeby przejść kurs u Goenki i zrobiłem to w jego ośrodku w Hyderabad.

188
00:18:32,580 --> 00:18:37,080
Ale gdy wszyscy inni mieli zamknięte oczy i medytowali, ja robiłem notatki.

189
00:18:38,280 --> 00:18:44,440
Podpatrywałem, jak to zrobić, jak zorganizować kurs. Zrobiłem więc pierwszy kurs medytacyjny w Nilambe.

190
00:18:44,440 --> 00:18:48,600
Najwyraźniej spodobał się ludziom, a potem stopniowo stał się dość dobrze znany,

191
00:18:48,600 --> 00:18:53,429
do tego stopnia, że mieliśmy 50, czasem więcej,

192
00:18:53,440 --> 00:18:58,840
uczestników podczas kursu. Więc przez pierwsze 10 dni w miesiącu organizowaliśmy kursy medytacji.

193
00:18:58,840 --> 00:19:03,560
Wtedy też jednym z członków naszej grupy został Godwin Samaratne,

194
00:19:03,560 --> 00:19:06,480
był bibliotekarzem w bibliotece publicznej w Kandy.

195
00:19:06,760 --> 00:19:14,120
Bardzo wyjątkowa osoba, nie tyle medytująca, co medytacyjna.

196
00:19:14,120 --> 00:19:19,680
Powiedziałbym nawet, że był najbardziej medytacyjną osobą, jaką kiedykolwiek spotkałem.

197
00:19:19,680 --> 00:19:26,120
Chciał przejść na emeryturę, dlatego przeprowadził się do ośrodka.

198
00:19:26,130 --> 00:19:35,280
To pozwoliło mi wycofać się, a on z czasem stał się nauczycielem.

199
00:19:35,280 --> 00:19:43,760
Wtedy naprawdę zaczęło mieć to dość duży wpływ. Był wyjątkową osobą.

200
00:19:43,760 --> 00:19:51,600
Potem, w 1985 r., wojna domowa zaczęła przybierać na sile i stawała się coraz bardziej nieprzyjemna,

201
00:19:51,760 --> 00:20:04,000
a cudzoziemcy, tacy jak ja, którzy śmieli wyrażać swoją opinię na ten temat, szybko stali się bardzo niepopularni.

202
00:20:04,020 --> 00:20:10,320
Atmosfera była zatruta, więc zdecydowałem, że czas wyruszać dalej.

203
00:20:10,320 --> 00:20:17,520
Przeprowadziłem się więc do Singapuru. Zostałem zaproszony przez znanego mnicha, który miał tam miejsce

204
00:20:17,520 --> 00:20:22,380
zwane biblioteką buddyjską. Zostałem jednym z nauczycieli.

205
00:20:22,380 --> 00:20:27,480
Mieszkałem tam przez kolejne 20 lat. Zdecydowałem, że chcę się wycofać

206
00:20:27,480 --> 00:20:38,560
z działań publicznych, gdy osiągnę wiek 65 lat. W styczniu 2016 r. ogłosiłem, 

207
00:20:38,560 --> 00:20:45,480
że zamierzam wyjechać, a w lutym 2017 r. tak zrobiłem, wróciłem do Australii.

208
00:20:45,480 --> 00:20:51,920
Teraz żyję tutaj, częściowo na emeryturze, częściowo w odosobnieniu.

209
00:20:51,920 --> 00:20:56,040
Oto zarys mojej historii.

210
00:20:56,080 --> 00:21:17,360
A więc, Bhante, nadal praktykujesz według metody Goenki? Czy twoja praktyka medytacyjna zmieniała się przez lata i być może podzielisz się tym, jak się zmieniała wraz z doświadczeniem.

211
00:21:18,520 --> 00:21:25,920
Pierwsza medytacja, której się nauczyłem i przez 6 lub 7 miesięcy praktykowałem, była według metody Mahasiego.

212
00:21:25,920 --> 00:21:34,760
Nauczyłem się jej w Birmie i była w porządku. Potem zacząłem technikę Goenki,

213
00:21:34,880 --> 00:21:41,360
właściwie nie tyle chodziło o technikę, ile o to, jak inspirujący był Goenka.

214
00:21:44,400 --> 00:21:52,840
Praktykowałem więc według tej metody przez kilka następnych lat i myślę, że jest to naprawdę dobra technika dla początkujących.

215
00:21:52,840 --> 00:21:57,960
To jasno skonstruowany system, wszyscy robią to w ten sam sposób.

216
00:21:57,960 --> 00:22:04,240
Jest wyjaśnione, dlaczego robisz to w ten szczególny sposób i jakie będą rezultaty.

217
00:22:04,240 --> 00:22:09,429
Jest to bardzo uporządkowany styl i zapewnia wyniki.

218
00:22:09,429 --> 00:22:17,940
Praktykowałem tak przez jakiś czas, 2 lub 3 lata, ale potem poczułem, że jest zbyt sztywny.

219
00:22:17,940 --> 00:22:22,990
Nie tyle usystematyzowany, ale wręcz sztywny, o czym przekonywałem się z czasem coraz bardziej.

220
00:22:23,000 --> 00:22:29,880
W porównaniu z psychologią buddyjską, a zwłaszcza z medytacją... Poczułem, że niektóre z wyjaśnień były...

221
00:22:29,880 --> 00:22:36,600
Powiedzmy, że były interesujące, ale na pewno mało przekonujące.

222
00:22:36,600 --> 00:22:42,880
Stopniowo zaczynałem też odczuwać, chociaż nigdy nie dotyczyło to bezpośrednio Goenki,

223
00:22:42,880 --> 00:22:47,860
raczej ludzi związanych z nim, że byli dość bigoteryjni i mieli ograniczone horyzonty myślowe,

224
00:22:47,860 --> 00:22:54,560
gdy chodziło o inne rodzaje medytacji. Wyglądało to tak:

225
00:22:54,840 --> 00:23:00,520
jest medytacja, znaczy vipassana, czyli to, co robi Goenka, a potem są jeszcze inne metody,

226
00:23:00,520 --> 00:23:07,640
o których nie mówimy za wiele. Uważam, że jest to błędne.

227
00:23:08,040 --> 00:23:16,800
Myślę, że każdy może skorzystać z techniki Goenki

228
00:23:16,800 --> 00:23:24,440
i dużo sam skorzystałem, ale po pewnym czasie trzeba iść dalej. W moim przypadku to, w jaki sposób rozwinąłem się, było

229
00:23:24,440 --> 00:23:32,480
kiedy poznałem Godwina Samaratne. Czułem, że to 

230
00:23:32,490 --> 00:23:38,740
droga dla mnie i to było w czasie, gdy na Sri Lance

231
00:23:38,740 --> 00:23:45,190
książki Ajahna Chaha stawały się coraz bardziej znane. W Nilambe, naszym ośrodku medytacyjnym,

232
00:23:45,190 --> 00:23:51,210
na samym początku odwiedzili nas Jack Kornfield i Joseph Goldstein,

233
00:23:51,210 --> 00:23:57,520
później Kornfield wrócił i kiedy pisał książkę „A Still Forest Pool”,

234
00:23:57,520 --> 00:24:04,920
jeśli dobrze pamiętam, odbył tam swoje 3-miesięczne odosobnienie, a raz w tygodniu ja i inni rozmawialiśmy z nim.

235
00:24:04,920 --> 00:24:10,360
Połączenie rozmów, omawiania i

236
00:24:10,360 --> 00:24:16,080
dyskusji o medytacji z Godwinem oraz podejścia Ajahna Chaha 

237
00:24:16,080 --> 00:24:24,640
doprowadziło mnie do praktykowania w taki sposób: bez dokładnego planu, praktycznie, natychmiastowo,

238
00:24:24,640 --> 00:24:31,440
a przede wszystkim autentycznie. Nie sądzę, żeby dla czegoś tak złożonego jak ludzki umysł

239
00:24:31,440 --> 00:24:37,480
mogła być jakakolwiek technika, szczególnie jeśli jest to bardzo specyficzna technika

240
00:24:37,480 --> 00:24:42,340
nadająca się dla wszystkich. Uważam, że to nie jest właściwe.

241
00:24:42,340 --> 00:24:50,050
Po drugie, jak jest to wytłumaczone zgodnie z tradycyją, metta-bhavana, czyli

242
00:24:50,050 --> 00:24:55,480
medytacja miłującej dobroci, jest postrzegana jako sposób

243
00:24:55,480 --> 00:25:00,840
radzenia sobie z problemem żalu lub nienawiści.

244
00:25:00,850 --> 00:25:09,310
Więc zamiast widzieć mettę jako coś dobrego w sobie, wydaje nam się, że ona jest antidotum na nienawiść.

245
00:25:09,320 --> 00:25:17,440
Myślę, że to niewłaściwe zrozumienie jej prawdziwego znaczenia.

246
00:25:17,440 --> 00:25:25,040
Moje zrozumienie jest takie, że to, co normalnie nazywamy vipassaną, a używam tego terminu bardzo ostrożnie,

247
00:25:25,040 --> 00:25:31,800
wykorzystuje zdolność świadomości do poznawania,

248
00:25:31,800 --> 00:25:40,320
a metta natomiast wykorzystuje emocjonalny aspekt świadomości.

249
00:25:40,320 --> 00:25:45,960
I myślę, że należy odnosić się do tych dwóch aspektów.

250
00:25:45,970 --> 00:25:51,220
To właśnie praktykuję: często uważność oddechu, czasem przez całe siedzenie.

251
00:25:51,220 --> 00:25:56,680
Innym razem zaczynam od tego, a następnie przechodzę do samego obserwowania.

252
00:25:56,680 --> 00:26:01,900
A innym razem zrobię to, a potem, może pod koniec medytacji,

253
00:26:01,900 --> 00:26:08,860
zaczynam praktykować metta-bhavanę, przez 10 lub 20 minut lub czasami, gdy mam ochotę,

254
00:26:08,860 --> 00:26:12,760
robię to przez całe siedzenie. Tak praktykuję.

255
00:26:13,040 --> 00:26:23,320
Jestem mnichem od 42 lat, mogę mówić do 20 różnych medytujących, a oni wyjaśnią mi

256
00:26:23,320 --> 00:26:29,470
na 20 różnych sposobów, czym jest jhana. Kiedy mówimy o vipassanie, 

257
00:26:29,480 --> 00:26:34,960
też pojawia się wiele różnych wyjaśnień. Wszystkie mają coś wspólnego,

258
00:26:34,960 --> 00:26:40,210
ale czasami mogą być bardzo kategoryczne: „Nie, tak nie jest, to jest tak!”.

259
00:26:40,210 --> 00:26:47,680
Myślę, że używanie tych terminów jest bardzo pomocne.

260
00:26:47,920 --> 00:26:52,800
Więc kiedy nauczam medytacji, a obecnie nie robię tego zbyt często,

261
00:26:52,810 --> 00:26:58,030
nie używam tych terminów, ponieważ są tym, co nazywamy

262
00:26:58,030 --> 00:27:03,400
„terminami z podtekstem”. Gdy ludzie usłyszą dane, specyficzne słowo, przychodzą im do głowy

263
00:27:03,400 --> 00:27:07,759
bardzo konkretne idee. Uważam więc, że najlepiej jest po prostu

264
00:27:07,760 --> 00:27:14,440
mówić o skupieniu czy o spokoju lub jak ułożyć nogi, w jaki sposób ułożyć ręce,

265
00:27:14,440 --> 00:27:17,490
zamiast narzucać tego rodzaju etykiety. Uważam, że 

266
00:27:17,490 --> 00:27:22,169
te pojęcia są bardzo ważne, ale w rzeczywistości jest tak wiele różnych

267
00:27:22,169 --> 00:27:26,190
osób, które mają tak wiele różnych interpretacji,

268
00:27:26,200 --> 00:27:32,240
że najlepiej trzymać się od tego z daleka. Porównuję to do wiosłowania.

269
00:27:35,800 --> 00:27:41,039
Jeśli zbyt mocno pociągniesz jedno wiosło, obrócisz się w kółko, musisz ciągnąć oba jednakowo.

270
00:27:41,039 --> 00:27:47,610
W pewnym momencie możesz zdać sobie sprawę, że płyniesz pod prąd, w takim przypadku

271
00:27:47,610 --> 00:27:52,080
musisz zacząć porządnie wiosłować. W innym momencie nurt pomaga ci się poruszać,

272
00:27:52,080 --> 00:27:57,560
wtedy możesz wyjąć wiosła i pozwolić sobie na niesienie cię z prądem rzeki.

273
00:27:57,560 --> 00:28:00,400
Ale po chwili, gdy nurt zaniósł cię za daleko, nagle uświadamiasz sobie,

274
00:28:00,419 --> 00:28:04,500
że przed tobą jest wodospad i musisz zmienić kierunek itd.

275
00:28:04,500 --> 00:28:09,680
Więc znowu jest problem z konkretną techniką,

276
00:28:09,880 --> 00:28:16,760
nie pozwala na taką elastyczność. Wspomnę jeszcze raz, że kiedy rozmawiam z medytującymi, dość często słyszę, jak mówią:

277
00:28:16,769 --> 00:28:21,360
„Czy osiągnąłeś już piąty etap” lub „Byłem na czwartym poziomie

278
00:28:21,360 --> 00:28:26,129
w zeszłym tygodniu, ale teraz spadłem, czy myślisz, że to możliwe?”.

279
00:28:26,129 --> 00:28:29,370
Odkryłem prawidłowość: sprawiłem, że ludzie praktykowali 

280
00:28:29,370 --> 00:28:35,669
według pewnej metody i wyglądało na to, że nikt z nich nie skorzystał. A potem spotkałem

281
00:28:35,669 --> 00:28:39,000
się z innymi ludźmi, którzy praktykowali według tej samej metody i wydaje się, że naprawdę

282
00:28:39,000 --> 00:28:44,610
skorzystali, spotkałem jeszcze innych, którzy praktykowali dokładnie to samo

283
00:28:44,610 --> 00:28:49,500
i nastąpiło pogorszenie – doszło do tego, że mieli problemy psychiczne.

284
00:28:49,500 --> 00:28:54,629
Wydaje mi się więc, że metoda lub metody nie są czymś kluczowym.

285
00:28:54,640 --> 00:28:59,600
Kluczem jest co innego i uważam, że tym czymś może być na przykład:

286
00:29:00,960 --> 00:29:06,470
bardzo dobrym znakiem, czy twoja medytacja działa, czy nie,

287
00:29:06,470 --> 00:29:13,130
jest to, jak się czujesz. Jeśli jesteś bardziej zrelaksowany, jeśli jesteś bardziej wrażliwy

288
00:29:13,130 --> 00:29:17,560
i świadomy tego, co dzieje się w twoim umyśle, kiedy nie medytujesz.

289
00:29:17,920 --> 00:29:23,280
Jeśli niektórzy z twoich znajomych mówią, że zauważyli, że wydajesz się teraz bardziej uśmiechnięty i

290
00:29:23,300 --> 00:29:28,070
nie ma w tobie tego podenerwowania, które kiedyś miałeś, to uważam, 

291
00:29:28,070 --> 00:29:34,930
że to najlepsza oznaka. Ale co i rusz spotykam medytujących, którzy wydają się dalecy od spokoju.

292
00:29:34,930 --> 00:29:43,100
Są sztywni i dogmatyczni, to nie są według mnie dobre znaki, więc technika może nie jest najistotniejsza...

293
00:29:43,100 --> 00:29:46,460
Są techniki, które moim zdaniem są bardzo dobre, są też inne, 

294
00:29:46,460 --> 00:29:51,260
które nie są najlepsze, ale ogólnie rzecz biorąc myślę, że kluczem nie jest

295
00:29:51,260 --> 00:29:56,880
konkretna metoda. Takie jest moje odczucie.

296
00:29:57,360 --> 00:30:07,480
Bhante, czy buddyzm może pomóc zachodniemu społeczeństwu i jak może to zrobić?

297
00:30:07,480 --> 00:30:13,080
Wydaje mi się, że głównym obszarem, na który miał jakiś wpływ, jest psychologia,

298
00:30:13,080 --> 00:30:19,680
co nie jest zaskakujące. Zatem współczesny ruch uważności [mindfulness]

299
00:30:19,700 --> 00:30:25,610
z pewnością wyrósł z buddyzmu, o którym być może nie ma tam wiele wzmianek,

300
00:30:25,610 --> 00:30:31,460
ale jest to autentyczny i oryginalny oraz stosunkowo unikalny aspekt buddyzmu.

301
00:30:31,460 --> 00:30:37,220
Rozprzestrzenił się dzięki ludziom interesującym się duchowością

302
00:30:37,220 --> 00:30:41,780
na takie dziedziny jak doradztwo, psychologia itd.

303
00:30:41,780 --> 00:30:47,720
Uważam, że to dość znacząca sprawa.

304
00:30:47,720 --> 00:30:52,920
W dzisiejszych czasach odkrywamy takie rzeczy jak etyka środowiskowa

305
00:30:52,920 --> 00:30:56,800
i etyka w ogóle, myślę, że buddyzm może mieć

306
00:30:56,810 --> 00:31:01,690
swój wkład w te obszary i w pewnym stopniu już ma.

307
00:31:01,690 --> 00:31:07,790
Poza tym myślę, że może proponować, albo być

308
00:31:07,790 --> 00:31:15,980
jako możliwa alternatywa duchowości, która nie wymaga wiary w

309
00:31:15,980 --> 00:31:20,800
Boga lub jakiś inny rodzaj metafizyki czy koncepcji, w których uwierzenie 

310
00:31:20,800 --> 00:31:26,280
jest problemem dla wielu ludzi w dzisiejszych czasach. Więc po prostu istnienie jako możliwość,

311
00:31:26,280 --> 00:31:31,480
bycie dostępnym dla każdego, kto jest zainteresowany. Myślę, że to również ważna rzecz.

312
00:31:31,960 --> 00:31:36,880
Ale czy świat Zachodu potrzebuje buddyjskich mnichów?

313
00:31:37,360 --> 00:31:39,920
Chociaż wiele osób może nie być tego świadomych,

314
00:31:39,920 --> 00:31:46,280
to moim zdaniem Sangha bhikkhów [zakon mnichów] znajduje się w fazie kryzysu, we wszystkich krajach buddyjskich.

315
00:31:46,280 --> 00:31:54,200
Istnieją naprawdę bardzo poważne problemy, problemy organizacyjne, problemy dyscyplinarne itp.

316
00:31:54,200 --> 00:32:02,960
Nawet teraz nie widzę świadomości, że istnieje problem, którym należy się zająć.

317
00:32:03,080 --> 00:32:08,360
Tak więc w krajach takich jak Tajlandia i Sri Lanka, które szybko się rozwijają i stają się coraz szybciej

318
00:32:08,360 --> 00:32:14,520
społecznościami konsumenckimi, każdego roku Sangha zostaje coraz bardziej z tyłu.

319
00:32:14,520 --> 00:32:19,640
Co się tam stanie? Będziemy musieli poczekać i zobaczyć, ale nie mogę powiedzieć, że widzę

320
00:32:19,640 --> 00:32:25,670
światło na horyzoncie w chwili obecnej. Co do Zachodu, mam takie wrażenie i mam nadzieję,

321
00:32:25,680 --> 00:32:33,480
że zawsze będą instytucje, w których ci, którzy szczerze pragną stać się mnichami,

322
00:32:33,480 --> 00:32:38,640
będą mogli to zrobić, ale myślę, że liczby będą zawsze małe.

323
00:32:38,640 --> 00:32:45,000
Jeśli spojrzymy na statystyki Sanghi Zachodniej, wiele nam to powie.

324
00:32:45,000 --> 00:32:52,340
Gdy wrócimy do początku XX w., kiedy zaczęli pojawiać się pierwsi mnisi pochodzący z Zachodu, to okaże się, że ich liczba zawsze

325
00:32:52,340 --> 00:32:56,750
była bardzo niewielka, a ich wkład

326
00:32:56,760 --> 00:33:03,720
w rozwój buddyzmu był ogromny i pozytywny, prawie całkowicie pozytywny.

327
00:33:03,720 --> 00:33:07,840
Nawet dzisiaj tak jest: patrząc na kogoś takiego jak Bhikkhu Bodhi,

328
00:33:07,850 --> 00:33:16,880
amerykański mnich, jeden człowiek zrobił klarowne, jasne, dokładne tłumaczenie

329
00:33:16,880 --> 00:33:22,010
prawie całej Sutta Pitaki i nadal nad nią pracuje.

330
00:33:22,010 --> 00:33:27,260
To naprawdę niezwykłe, że jedna osoba może tyle zrobić. Po pierwsze więc

331
00:33:27,260 --> 00:33:34,280
ich wkład wykracza daleko poza ich ilość, a raczej powinienem powiedzieć, naszą ilość.

332
00:33:34,280 --> 00:33:43,280
Ale myślę, że jeśli buddyzm ma się rozwijać na Zachodzie, nie możemy polegać na mnichach,

333
00:33:43,280 --> 00:33:46,760
ponieważ liczby są zawsze zbyt małe. Są setki buddyjskich

334
00:33:46,760 --> 00:33:55,670
organizacji, społeczności na świecie, które nie mają mnicha i dość często

335
00:33:55,670 --> 00:33:59,630
nie idą naprzód, bo myślą, że muszą go mieć.

336
00:33:59,630 --> 00:34:05,360
A więc zwykle dzieje się tak, że czekają w uśpieniu lub usiłują przetrwać.

337
00:34:05,360 --> 00:34:14,040
Myślę, że to dobrze, gdy ludzie lub organizacje takie jak Insight Meditation Center

338
00:34:14,040 --> 00:34:17,880
w Barre, w stanie Massachusetts, zaczynają

339
00:34:17,899 --> 00:34:24,590
tworzyć szkoły, dzięki którym świeckie osoby mogą stać się nauczycielami buddyjskimi.

340
00:34:24,590 --> 00:34:29,149
Nie jestem pewien, jakie dokładnie przynosi to rezultaty, ale uważam,

341
00:34:29,160 --> 00:34:35,600
że to dobry sposób, ponieważ liczba mnichów i mniszek zawsze będzie...

342
00:34:35,600 --> 00:34:38,280
nigdy nie będzie wystarczająco duża.

343
00:34:38,320 --> 00:34:44,760
A może Vinaya jest przestarzałym prawem?

344
00:34:44,880 --> 00:34:50,640
Cóż, Vinaya stała się przestarzała w ciągu 100 lat od czasów Buddhy.

345
00:34:50,659 --> 00:34:57,730
Dowody są przytłaczające, w ciągu całej historii buddyzmu część z nich została zignorowana,

346
00:34:57,730 --> 00:35:02,220
podczas gdy inne zostały wyeksponowane, ale przeważnie większość z nich jest

347
00:35:02,220 --> 00:35:07,530
i zawsze była ignorowana. I jest to jak najbardziej właściwe, ponieważ to, jak wyglądała sytuacja w środkowych Indiach

348
00:35:07,530 --> 00:35:12,230
w V w. przed Chr. bardzo się różniło od tego, jak się sprawy miały

349
00:35:12,230 --> 00:35:16,970
w środkowych Indiach w V w. po Chr., i jest to zupełnie niepodobne

350
00:35:16,970 --> 00:35:25,520
do tego, jak wygląda sytuacja w środkowych Indiach w roku 2018.

351
00:35:25,520 --> 00:35:32,960
Myślę też, że warto podkreślić, że przez 20 lat nie było Vinayi, jak mówią nam tradycyjne przekazy.

352
00:35:32,960 --> 00:35:43,240
Uważam więc, że istnieje chroniczna potrzeba rozsądnej, praktycznej dyscypliny.

353
00:35:43,240 --> 00:35:47,640
Potrzeba dyscypliny, która może nie być praktyczna, 

354
00:35:47,670 --> 00:35:51,480
czyli nie być w zgodzie ze współczesnymi standardami, ale powinna służyć szkoleniu umysłu i budowaniu

355
00:35:51,480 --> 00:35:57,960
charakteru. Myślę, że to bardzo ważne, bo istnieje taka potrzeba.

356
00:35:57,960 --> 00:36:04,920
Myślę, że może to wymagać reguł, którym podlega mnich buddyjski,

357
00:36:04,920 --> 00:36:12,040
które pokazują, że nie jest tylko jakimś zakonnikiem, ale że jest szczególnym typem mnicha.

358
00:36:12,040 --> 00:36:17,000
Myślę i mam nadzieję, że zakon przetrwa, aczkolwiek ogromny procent

359
00:36:17,000 --> 00:36:23,400
reguł ma w rzeczywistości bardzo niewiele wspólnego z zasadami dotyczącymi moralności.

360
00:36:23,400 --> 00:36:27,800
Większość reguł mówi o etykiecie. Jeśli pojechało się do Tybetu w

361
00:36:27,810 --> 00:36:33,000
1950 r., największym wyrazem szacunku, jaki mogło się komuś okazać,

362
00:36:33,000 --> 00:36:38,339
było wystawienie języka z ust. Tak więc koncepcja etykiety i dobrych manier

363
00:36:38,339 --> 00:36:42,720
oraz porządnego zachowania w V w. przed Chr. była zupełnie inna

364
00:36:42,720 --> 00:36:48,780
niż ta, która panuje obecnie w naszym społeczeństwie. Te rzeczy mogą być zignorowane,

365
00:36:48,780 --> 00:36:53,930
i w większości tak się stało. To, co należy zrobić, to przyjrzeć się

366
00:36:53,930 --> 00:37:00,860
tym zasadom, które odnoszą się do moralności oraz tym, które dotyczą szkolenia i

367
00:37:00,860 --> 00:37:05,440
budowania charakteru – te powinny być wyeksponowane, a inne

368
00:37:05,440 --> 00:37:13,400
po prostu zignorowane i zastąpione przez te, które pasują do naszego społeczeństwa.

369
00:37:13,400 --> 00:37:24,280
Słyszałem o przypadku jednego z pierwszych mnichów, który wrócił do Europy w latach 70. XX w.

370
00:37:24,280 --> 00:37:28,220
Był człowiekiem z Zachodu, który wiele lat przebywał w Tajlandii.

371
00:37:28,220 --> 00:37:32,360
Witała go grupa, która wyciągnęła ręce na powitanie.

372
00:37:32,400 --> 00:37:37,700
On natychmiast powiedział im w bardzo władczy sposób, że mnisi nie podają ręki.

373
00:37:37,700 --> 00:37:43,600
Myślę, że nie miał racji, bo na Zachodzie jest to uznawane

374
00:37:43,610 --> 00:37:48,170
i nie ma w tym nic złego. To znak, który wyraża szacunek, tak samo jak złożone dłonie [anjali].

375
00:37:48,170 --> 00:37:57,470
Zatem robienie czegoś takiego... jego reakcja zinterpretowana została jako impertynencka,

376
00:37:57,470 --> 00:38:02,720
po prostu niegrzeczna. I tak właśnie było – to coś niewłaściwego.

377
00:38:02,720 --> 00:38:07,520
Była to niewrażliwość z jego strony, więc to, co jest uważane za dobre maniery w jednym miejscu

378
00:38:07,520 --> 00:38:13,360
może być uznane za złe maniery w innym, myślę, że należy to wziąć pod uwagę.

379
00:38:13,360 --> 00:38:17,520
Więc jakie są Twoje przyszłe projekty?

380
00:38:17,840 --> 00:38:24,070
Właśnie skończyłem nową książkę, teraz jest u wydawcy.

381
00:38:24,070 --> 00:38:28,240
A teraz zająłem się czymś, co chciałem zrobić od dawna, 

382
00:38:28,240 --> 00:38:35,020
mianowicie całościową biografią Buddhy, opieram się tylko na najwcześniejszym materiale

383
00:38:35,020 --> 00:38:41,470
Tipitaki kanonu palijskiego. Pracujemy też z grupą akademików z Indonezji

384
00:38:41,470 --> 00:38:48,070
nad książką o codziennym życiu, jak to jest przedstawione na Wielkiej Stupie z Borobudur.

385
00:38:48,080 --> 00:38:58,760
Zajmie to zapewne rok lub dwa i mam nadzieję, że będę mógł to skończyć, zanim przejdę do innego świata.

386
00:38:58,760 --> 00:39:03,000
Mam nadzieję, że ukończysz wszystkie swoje projekty. Dziękuję Ci bardzo!

387
00:39:03,120 --> 00:39:05,320
Dziękuję.