1 00:00:01,640 --> 00:00:09,840 Otrzymałem wiele sugestii co do tematu dzisiejszego spotkania; 2 00:00:10,000 --> 00:00:18,640 a jedną z nich była wiadomość, która przyszła już dawno, a dotyczyła stresu; 3 00:00:19,060 --> 00:00:35,880 ale w szczególności, chciałbym skupić się dzisiaj na tym, jak odnieść sukces, i robić wiele różnych rzeczy, i stać się liderem w swojej dziedzinie bez stresu. 4 00:00:36,000 --> 00:00:50,860 Jak osiągnąć wiele bez zmęczenia umysłu; innymi słowy, jak używać umysłu w sposób efektywny – a to coś, w czym buddyzm jest naprawdę dobry. 5 00:00:51,000 --> 00:00:58,640 Z prostego powodu: jako mnisi, medytujemy już bardzo długo; poza tym, nie jestem leniwym mnichem: 6 00:00:59,000 --> 00:01:09,640 czasami ludzie przychodzą do mnie z wizytą w świątyni w Serpentine, a ja jestem zajęty pracą na dachu, tak jak dziś rano; 7 00:01:10,000 --> 00:01:21,640 a po południu zajmuję się administracją, w międzyczasie pomagam ludziom, którzy przychodzą i opowiadają o swoich problemach, a potem udzielam porad, 8 00:01:22,000 --> 00:01:31,640 a potem wygłaszam mowę, a potem rozmawiam jeszcze z wami. Mój dzień zaczyna się o czwartej nad ranem – dziś nawet wcześniej, o trzeciej trzydzieści 9 00:01:32,000 --> 00:01:45,640 i kończy się późno. Jak można tyle robić i zachować radosny umysł? Jak odnieść sukces bez stresu? 10 00:01:46,000 --> 00:02:01,640 To da się zrobić. Ale pierwszą rzeczą, o którą ludzie pytają, jest: co buddyjski mnich może wiedzieć o stresie? Co może wiedzieć odpowiedzialności? 11 00:02:02,000 --> 00:02:16,640 Wy tylko sobie mieszkacie w świątyni i relaksujecie się. Tak, tak właśnie myślicie. Ale, jeśli rzeczywiście zamieszkalibyście w świątyni , to zobaczylibyście, jak ciężko pracują mnisi. 12 00:02:17,000 --> 00:02:31,640 Pamiętam, jak opowiadałem o tym kiedyś podczas wielkiego spotkania na dwa tysiące ludzi w Singapurze, kiedy pod koniec ktoś stwierdził: 13 00:02:32,000 --> 00:02:53,640 „skąd możesz wiedzieć, co to jest stres? To, o czym mówisz ma sens w teorii, ale w prawdziwym życiu, gdzie musimy ciężko pracować, jest zupełnie inaczej. Co ty wiesz o stresie?” 14 00:02:54,000 --> 00:03:06,640 A ja mu opowiedziałem, co robiłem tego dnia w Singapurze: wstałem o czwartej nad ranem – ilu z was wstaje o czwartej nad ranem? I od razu zaczyna pracę? 15 00:03:07,000 --> 00:03:19,640 Wyliczyłem wszystko, co robiłem tego dnia: odwiedzanie ludzi w szpitalach – poza tym jestem też duchowym Patronem Duchowym Stowarzyszenia Buddyjskiego w Singapurze, 16 00:03:20,000 --> 00:03:31,800 ale to jest za granicą, to nie jest moje główne zajęcie, tutaj mam mnóstwo innych zajęć i wyliczyłem je wszystkie, godzina po godzinie. 17 00:03:32,000 --> 00:03:46,800 I jak już mu to wszystko wyliczyłem, powiedziałem: jako, że wykonuję tą całą pracę, to kwalifikuję się do tego, żeby opowiadać o radzeniu sobie ze stresem. 18 00:03:47,000 --> 00:03:58,800 I ten człowiek podszedł do mikrofonu i powiedział: wow, nie zdawałem sobie sprawy, jak ciężko w naszych czasach pracują mnisi. 19 00:03:59,000 --> 00:04:06,800 I powiedział: wiesz, myślałem, żeby zostać mnichem, ale chyba już nie mam na to ochoty. Straciłem mnicha. 20 00:04:07,000 --> 00:04:28,800 Pracuję ciężko, ale bez stresu. I są techniki, które można wykorzystać, żeby odnieść sukces w jakiejkolwiek dziedzinie – bez stresu; żeby być człowiekiem sukcesu z uśmiechem na twarzy. 21 00:04:29,000 --> 00:04:36,800 Po pierwsze: proszę, nie noście ze sobą swojej przeszłości. 22 00:04:37,000 --> 00:04:56,800 Bo jeśli ciągle nosicie ją ze sobą, i roztrząsacie co się stało, co ktoś zrobił, co ktoś powiedział, to to zajmuje tyle przestrzeni w waszym mózgu, że prawie nic wam nie zostaje, żeby wykonać obecne zadanie. 23 00:04:57,000 --> 00:05:11,800 Jak macie być w stanie pracować, skoro aż tyle procent waszego umysłu jest zajęte przez rozmyślanie dlaczego ktoś coś zrobił, dlaczego ktoś coś powiedział, i przez wszystkie inne okropne rzeczy, które sami zrobiliście. 24 00:05:12,000 --> 00:05:24,800 Nie stać nas na marnowanie zasobów naszego umysłu. Żeby odnieść sukces potrzebujemy tyle energii, że nie stać nas na to, żeby trzymać się przeszłości. 25 00:05:25,000 --> 00:05:36,800 Jedną z pierwszych rzeczy, których się uczymy na temat sukcesu w życiu, jest to, żeby uwalniać się od przeszłości chwilę po tym, jak się wydarzyła. 26 00:05:37,000 --> 00:05:54,800 Żeby nic nie zatrzymywać. Żeby być kimś, czyj bagaż jest zawsze pusty. Wyobraźcie sobie jak bardzo wolne stałoby się wasze życie i jak umożliwiłoby wam to odniesienie sukcesu w chwili obecnej, 27 00:05:55,000 --> 00:06:12,800 gdybyście mogli całkowicie i natychmiast uwolnić się od tego, co się przed chwilą wydarzyło. A jeśli nie możecie tego zrobić, to spróbujcie przynajmniej uwolnić się od złych rzeczy, które wydarzyły się w przeszłości. 28 00:06:13,000 --> 00:06:26,800 Dobre rzeczy nie zajmują w umyśle aż tyle miejsca, ale te wszystkie negatywne doświadczenia z całego życia – dostaję mnóstwo listów od ludzi, którzy piszą o swoich przejściach, 29 00:06:27,000 --> 00:06:44,800 o molestowaniu seksualnym w dzieciństwie, o przemocy fizycznej której doświadczyli, i myślę sobie: to co ci się przytrafiło jest obrzydliwe, straszne, takie rzeczy nie powinny się dziać… 30 00:06:45,000 --> 00:06:58,800 ale nawet od tego możesz się uwolnić. Dlaczego? To jest wyzwanie, bardzo trudne, ale wiem o czym mówię: 31 00:06:59,000 --> 00:07:13,800 dlaczego pozwalasz, żeby to wszystko powstrzymywało cię od życia w chwili obecnej? Czemu cały czas jesteś więźniem tej przeszłości? 32 00:07:14,000 --> 00:07:28,800 Zostałeś skrzywdzony, bardzo skrzywdzony, ale nie musisz być krzywdzony cały czas, przez wspominanie przeszłości. Możesz się uwolnić. 33 00:07:29,000 --> 00:07:54,800 Ja też chyba muszę się na chwilę uwolnić, bo nadchodzą jakieś tajemnicze wiadomości: o rety, samochód numer 1DNI615 produkuje mega złą kammę; 34 00:07:55,000 --> 00:08:08,800 dlaczego produkuje złą kammę? Bo jest zaparkowany w poprzek wyjazdu, i samochód mniszek nie może się wydostać. Powstrzymuje mniszki przed wykonywaniem ich pracy. 35 00:08:09,000 --> 00:08:24,800 Więc, 1DNI615, proszę przestawić samochód, bo inaczej, przez swoją złą kammę, w przyszłym życiu odrodzi się jako rower. Nawet samochody mogą mieć dobrą i złą kammę. 36 00:08:25,000 --> 00:08:41,800 OK, to już przeszłość, więc uwolnię się od niej i będę kontynuować mowę. Jest tyle zakłóceń w życiu, ale skoro przeminą, uwolnij się od nich – dlaczego trzymamy się ich? 37 00:08:42,000 --> 00:08:54,800 W mojej pracy jako mnich często spotykam ludzi, którzy przychodzą opowiadać mi o swoich problemach. Nie przeszkadza mi to; proszę, przychodźcie opowiadać o problemach. 38 00:08:55,000 --> 00:09:00,800 Wiecie, dlaczego ludzie lubią przychodzić i rozmawiać z mnichami o swoich problemach? Bo jesteśmy tani. 39 00:09:01,000 --> 00:09:10,800 Normalnie trzeba dużo płacić za rozmawianie o problemach, to się nazywa terapia. Nie wiem, ile to kosztuje za godzinę, ale tutaj można dostać to samo za darmo, to się opłaca. 40 00:09:11,000 --> 00:09:19,800 Ale poza tym to jest w naturze tej pracy: jako mnich rozumiesz jak działa rzeczywistość, więc możesz się podzielić mądrością. 41 00:09:20,000 --> 00:09:35,800 Ale żeby nie stresować się kiedy doradza się innym – wszyscy przecież jesteśmy terapeutami dla naszych przyjaciół – mój nauczyciel, Ajahn Chan, powiedział: 42 00:09:36,000 --> 00:09:49,800 ludzie przychodzą do mnichów ze swoimi problemami. Musicie im pozwolić przyjść i wyładować te problemy na siebie. Wysypać te wszystkie śmieci. 43 00:09:50,000 --> 00:09:57,800 Musicie - powiedział Ajahn Chan - myśleć o sobie samych jako o koszach na śmieci i pozwolić ludziom wysypywać na was swoje śmieci. 44 00:09:58,000 --> 00:10:17,800 Ludzie mówią o swoich związkach, o swoich małżeństwach, o swoich dzieciach – a po to zostałem mnichem, żeby nie zawracać sobie głowy żoną, dziećmi, interesami i tak dalej, więc czemu mnie tym zalewacie – nie, nie przeszkadza mi to. 45 00:10:18,000 --> 00:10:32,800 Chodzi o to, powiedział Ajahn Chan, że macie być jak śmietnik. Siedzicie, a ludzie przychodzą i wrzucają do was śmieci. Ale macie być dziurawym śmietnikiem. 46 00:10:33,000 --> 00:10:50,800 I to jest najważniejsza część: macie tego nie zatrzymywać. To, o czym mówią ludzie, ma wlatywać i wylatywać z was. Więc kiedy wychodzę stąd, nie zabieram ze sobą waszych śmieci. Tak się uwalnia od przeszłości. 47 00:10:51,000 --> 00:11:06,800 To świetne porównanie: możecie być śmietnikiem przez całe życie, i cokolwiek się wydarza, idzie do śmietnika, zostaje w nim przez moment, a potem wylatuje drugą stroną, i nic w was nie zostaje. 48 00:11:07,000 --> 00:11:19,800 Na tym polega sztuczka, dzięki której możecie uwolnić się od stresu. A co się zazwyczaj dzieje zamiast tego? Cokolwiek wam się przytrafia, zostaje w śmietniku. 49 00:11:20,000 --> 00:11:34,800 Nic dziwnego, że jest przepełniony. Mieliśmy dziś wywóz śmieci w Serpentine i śmieciarze starali się wepchnąć jak najwięcej śmieci do kontenerów; 50 00:11:35,000 --> 00:11:42,800 niezależnie ile masz śmietników i jakiej wielkości, zawsze zbiera się tyle śmieci, że trzeba je udeptywać, żeby się zmieściły. 51 00:11:43,000 --> 00:11:52,800 To tak jak ze stresem: masz tyle spraw, szczególnie z przeszłości, że nic dziwnego, że się stresujesz, nic dziwnego, że nie masz wolnego umysłu, 52 00:11:53,000 --> 00:12:09,800 który może się skupić całkowicie na chwili obecnej, i cieszyć się nią, i cenić ją. Ale jeśli jest w twoim umyśle aż tyle przeszłości, to nic dziwnego, że nic się już nie mieści w tym śmietniku. 53 00:12:10,000 --> 00:12:21,800 Opowiadam o tym, bo w zeszłym tygodniu wspomniałem, że moja matka nie żyje; jest takie zdjęcie, i pokazywałem je ostatnio, na którym jest moja matka z wombatem. 54 00:12:22,000 --> 00:12:33,800 Historia tego zdjęcia jest taka, że za każdym razem, jak przyjeżdżałem do niej z Australii, przywoziłem maskotkę, na pamiątkę. 55 00:12:34,000 --> 00:12:51,800 a pierwszym razem kiedy leciałem do niej do Londynu, zabrałem małego kangurka, którego kupiłem na lotnisku – to trochę kiczowate, ale kobiety lubią takie maskotki; 56 00:12:52,000 --> 00:13:11,800 a przynajmniej mojej mamie się podobała. Potem kupiłem koalę. Potem dziobaka. Potem kukaburę. A kiedy odwiedzałem mamę za piątym razem, kupiłem wombata. 57 00:13:12,000 --> 00:13:34,800 Wombat był piąty. Moja mama miała taką półkę u siebie w domu, gdzie ustawiała wszystkie ważne drobiazgi. No i miała już na tej półce kangura, koalę, dziobaka i kukaburę, a teraz miała jeszcze wombata. 58 00:13:35,000 --> 00:13:47,800 Ale na półce nie było już miejsca. Kiedy próbowała upchnąć go na półce, kilka innych maskotek spadło. Więc spędziła chyba z pół godziny, próbując zmieścić te wszystkie maskotki na tej małej półce. 59 00:13:48,000 --> 00:13:58,800 Zapytałem: czemu nie wyrzucisz tych maskotek, stoją na tej półce od lat! Powiedziała: nie mogłabym tego zrobić, tyle dla mnie znaczą. 60 00:13:59,000 --> 00:14:13,800 Na tej półce nie trzymała tylko pozytywnych wspomnień, ale też negatywne: rachunki za prąd i za telefon też tam były, i one też spadały. 61 00:14:14,000 --> 00:14:28,800 I tak samo działa stres: twój umysł przechowuje zbyt wiele rzeczy na raz. Masz za dużo rzeczy na półce. Próbujesz zmieścić coś jeszcze, ale po prostu nie ma na to miejsca i rzeczy spadają. 62 00:14:29,000 --> 00:14:41,800 A kiedy spadają, to masz załamanie nerwowe. Czujesz złość albo wpadasz w depresję, bo nie możesz już nic więcej zmieścić w swoim umyśle. Znacie to uczucie. 63 00:14:42,000 --> 00:15:01,800 To nie tak należy sobie radzić ze stresem. Tak nie należy sobie radzić z życiem. Więc miej na półce jedną maskotkę. Uwolnij się od tej całej przeszłości. Nie musisz się nią ciągle zajmować. 64 00:15:02,000 --> 00:15:15,800 W twoim mózgu jest coś, co przypomina mój ulubiony przycisk na komputerze: „delete” [usuń]. Uwielbiam delete. Najczęściej przyciskam właśnie ten klawisz. 65 00:15:16,000 --> 00:15:36,800 Ktoś mówi coś, co mnie nie interesuje: delete. Czy nie powinienem odpowiedzieć na te wszystkie e-maile? Nie, ta osoba nie ma wystarczająco dużo dobrej kammy – delete. 66 00:15:37,000 --> 00:15:48,800 To nie o mnie chodzi, to wszystko przez tą kammę – delete. Taki klawisz jest też w mózgu. Jeśli umiecie go znaleźć, możecie uwolnić się od przeszłości. 67 00:15:49,000 --> 00:16:00,800 Dlaczego to robić? Bo wtedy macie pole do tego, żeby osiągać to co chcecie w chwili obecnej. Kolejną rzeczą, która sprawia ludziom trudność, jest martwienie się o przyszłość; 68 00:16:01,000 --> 00:16:16,800 spędzamy całe dnie zamartwiając się, co się może stać. To zajmuje jeszcze więcej przestrzeni w umyśle. Nic dziwnego, że mamy trudności z osiągnięciem sukcesu w teraźniejszości, i cieszeniem się życiem. 69 00:16:17,000 --> 00:16:32,800 Ostatnio opowiadałem historię – to bardzo stara, ale bardzo dobra historia, z mojego życia – o tym jak zdawałem końcowe egzaminy na uniwersytecie w Cambridge; to tam studiowałem. 70 00:16:33,000 --> 00:16:47,800 To było w 1972 roku. Końcowy egzamin z nauk przyrodniczych. Ale taki naprawdę końcowy: wszystkie wcześniejsze i wszystko co robiłem wcześniej na tym uniwersytecie, nie znaczyło nic. 71 00:16:48,000 --> 00:17:03,800 Po przejściu przez te egzaminy albo dostawało się dyplom, albo się oblewało. Te egzaminy trwały sześć dni. Od poniedziałku do piątku, codziennie. 72 00:17:04,000 --> 00:17:16,800 Egzamin rano – trzy godziny, wieczorem – trzy godziny. Godzina na lunch. Wtedy chyba jeszcze nie było Amnesty International, ale gdyby się dowiedzieli, to to była tortura. 73 00:17:17,000 --> 00:17:29,800 Trzy godziny, godzina na lunch, znowu trzy godziny, i tak przez sześć dni. A najgorsze było to, że wszyscy mówili, że moja przyszłość zależy od tych egzaminów. 74 00:17:30,000 --> 00:17:45,800 Jeśli dobrze ci poszło, miałeś piękną przyszłość, jeśli oblałeś, to przegrałeś życie. Gdybym tylko wtedy wiedział, że zostanę mnichem, to nie wkładałbym w to aż takiego wysiłku. 75 00:17:46,000 --> 00:18:03,800 Ale wtedy nie wiedziałem, więc ciężko pracowałem. Ale miałem taką sztuczkę, dzięki której radziłem sobie ze stresem: podstawowe techniki medytacji. 76 00:18:04,000 --> 00:18:19,800 Robiłem to samo od około trzech lat w trakcie studiów. I przez cały ten tydzień, nie jadłem lunchu. Zjadałem pożywne śniadanie i kolację, i w porze lunchu wracałem do swojego pokoju, 77 00:18:20,000 --> 00:18:37,800 który był około dziesięć minut od sali egzaminacyjnej i przez pół godziny medytowałem. I co się działo? Jak tylko usiadłem, pierwszą rzeczą o której myślałem był poranny egzamin. 78 00:18:38,000 --> 00:18:46,800 „Jak mi poszło?” „Czy dobrze odpowiedziałem na tamto pytanie?” Wszyscy wiemy, jakie to jest głupie. Oddaliśmy już kartkę. 79 00:18:47,000 --> 00:18:57,800 Dobrze czy źle, jest za późno, żeby coś zmienić. To oczywiste, nieprawdaż? Powinieneś się od tego uwolnić; uwolnij się od przeszłości, w tej chwili już i tak nie możesz nic zrobić. 80 00:18:58,000 --> 00:19:16,800 Łatwo powiedzieć. Ale ja to ćwiczyłem i byłem w stanie się uwolnić od tego super ważnego egzaminu rano. Wy też możecie się tego nauczyć; niezależnie od tego, co się stało w przeszłości, nie możecie jej zmienić. 81 00:19:17,000 --> 00:19:26,800 Oddaliście już kartkę z egzaminu z przeszłości. Myślenie o niej to strata czasu, i czy była dobra czy zła, nic już nie możecie zrobić. 82 00:19:27,000 --> 00:19:39,800 Byłem w stanie uwolnić się od egzaminu. Następną myślą, skoro już nie zamartwiałem się porannym egzaminem, był egzamin popołudniowy. 83 00:19:40,000 --> 00:19:57,800 „Czy powinienem przestać medytować, wyciągnąć książkę i zacząć się uczyć?” Oczywiście, to czego się uczyłem pół godziny przed egzaminami ani razu się na nich nie pojawiło. 84 00:19:58,000 --> 00:20:07,800 Nigdy. Kompletna strata czasu. To był czas na odpoczynek. Nie na pracę. 85 00:20:08,000 --> 00:20:20,800 Jeśli martwisz się o przyszłość, to nie możesz być w chwili obecnej i skupić się na przygotowywaniu przyszłego sukcesu; dla mnie tym przygotowaniem był odpoczynek. 86 00:20:21,000 --> 00:20:34,800 Jeśli nie wiesz, jak odpoczywać, to będziesz ponosić porażkę za porażką, bo nie będziesz wiedział jak przygotować umysł na wyzwania którym będzie musiał stawić czoła w przyszłości. 87 00:20:35,000 --> 00:20:40,800 Musiałem uwolnić się od przyszłości, a że ćwiczyłem wcześniej medytację, nie było to dla mnie trudne. 88 00:20:41,000 --> 00:20:50,800 Mimo, że te egzaminy były ważne i miały decydować o moim przyszłym życiu, byłem w stanie całkowicie o nich zapomnieć i pozostać w chwili obecnej. 89 00:20:51,000 --> 00:21:01,800 To się nazywa świadomość chwili obecnej. Kiedy przedstawiam to w kontekście konkretnej sytuacji z mojego życia, możecie zobaczyć, jak bardzo dotyczy to prawdziwego życia. 90 00:21:02,000 --> 00:21:14,800 Ale to, co się stało później zszokowało mnie, bo kiedy przestałem myśleć o przeszłości, czyli o porannym egzaminie, i o przyszłości, czyli popołudniowym egzaminie, zdałem sobie sprawę, że się trząsłem. 91 00:21:15,000 --> 00:21:27,800 Przychodzę tutaj co piątek i przemawiam przed publicznością, tysiące ludzi oglądają to w Internecie, występuję w telewizji na żywo, nie jestem nerwowym człowiekiem, ale wtedy siedziałem i się trząsłem. 92 00:21:28,000 --> 00:21:42,800 Presja tych egzaminów mnie przytłoczyła. Byłem zdenerwowany. Co mnie zszokowało, bardziej niż sam fakt, że byłem zdenerwowany, było to, że wcześniej tego nie zauważyłem. 93 00:21:43,000 --> 00:21:52,800 Byłem tak zafiksowany na przyszłych i przeszłych wydarzeniach, że byłem kompletnie nieświadomy tego, co się działo z moim ciałem w teraźniejszości. 94 00:21:53,000 --> 00:22:02,800 To mnie zaszokowało, i wtedy zacząłem rozumieć, dlaczego ludzie chorują. Chorujecie, bo nie macie świadomości własnego ciała; 95 00:22:03,000 --> 00:22:10,800 jesteście tak zaabsorbowani przeszłością i przyszłością, że nie jesteście tutaj, ze swoim ciałem, i nie słuchacie znaków. 96 00:22:11,000 --> 00:22:16,800 Kiedy już znalazłem się w chwili obecnej i zdałem sobie sprawę, że się trzęsę, byłem w stanie dość łatwo zrelaksować ciało, 97 00:22:17,000 --> 00:22:27,800 dokładnie w tej sposób, o którym mówiłem tutaj na początku medytacji: przez uważność i życzliwość, można wyłączyć te drgawki. 98 00:22:28,000 --> 00:22:42,800 Następną częścią tej medytacji, kiedy już uwolniłem się od przeszłości i przeszłości, drżenie ustało, to zauważyłem, jak bardzo zmęczony i wyczerpany był mój mózg. 99 00:22:43,000 --> 00:22:53,800 Skojarzyło mi się to ze zużytą torebką od herbaty – wyczerpany potencjał. Mój mózg przypominał starą, wyparzoną torebkę herbaty. 100 00:22:54,000 --> 00:23:09,800 Te doświadczenia również podpowiedziały mi, skąd pochodzi wiele depresji i negatywnych myśli. Jeśli większość ludzi w tym pomieszczeniu stałaby się świadoma stanu własnego mózgu, 101 00:23:10,000 --> 00:23:19,800 zdałaby sobie pewnie sprawę, że jest naprawdę zmęczony i potrzebuje odpoczynku. Jako, że zdałem sobie sprawę z tego, że mój umysł był zmęczony, 102 00:23:20,000 --> 00:23:32,800 mogłem, przez kilkanaście minut, nie pracować, relaksować się i trwać w bezruchu. Dzięki temu pod koniec tej medytacji mój umysł był znów w pełni sił. 103 00:23:33,000 --> 00:23:41,800 Czułem się rześko, mój umysł był żywy i pełen energii. I nadal pamiętam, jak moi znajomi komentowali po egzaminach, 104 00:23:42,000 --> 00:23:50,800 że byłem jedynym studentem, który po południu wchodził do tej sali egzaminacyjnej z uśmiechem na twarzy. 105 00:23:51,000 --> 00:24:01,800 Byłem w stanie to zrobić, bo czułem się zrelaksowany, i dzięki temu poszło mi bardzo dobrze. W stresującej sytuacji, jednej z pierwszych jakie napotkałem w życiu, 106 00:24:02,000 --> 00:24:12,800 poradziłem sobie w taki sposób, że byłem w stanie się uśmiechnąć do tych popołudniowych egzaminów. To jest świetny przykład na to, jak radzić sobie ze stresem. 107 00:24:13,000 --> 00:24:22,800 Od tamtej pory korzystałem z tej techniki przez całe życie. Często zdarza mi się pracować tak ciężko, że naprawdę jestem bardzo zmęczony. 108 00:24:23,000 --> 00:24:32,800 Czasem mnisi patrzą na mój rozkład zajęć i mówią, że nie byliby w stanie temu podołać. Tłumaczę im, jak można podołać. Pamiętam, jak kiedyś poleciałem do Singapuru 109 00:24:33,000 --> 00:24:47,800 w piątek wieczorem, to był nocny lot – i jak tylko wylądowałem, musiałem nauczać; w tym czasie grali pewien koncert, który był grany wczesnym popołudniem, 110 00:24:48,000 --> 00:25:11,800 a potem grałem samego siebie w buddyjskim przedstawieniu, a potem wszyscy szli na lunch, czy obiadokolację, nie wiem jak oni to nazywają w Azji – niech będzie że po prostu „posiłek”. 111 00:25:12,000 --> 00:25:29,800 Jako mnich, nie mogłem nic zjeść – a ja byłem potwornie zmęczony, ale musiałem zabawić wszystkich, powiedzieć coś mądrego i głębokiego; z tego samego powodu przychodzę tutaj, 112 00:25:30,000 --> 00:25:39,800 inaczej pomyślicie, że zmarnowaliście piątkowy wieczór, więc co piątek jestem pod presją: „znowu muszę powiedzieć coś mądrego”. 113 00:25:40,000 --> 00:25:54,800 W każdym razie: byłem pod dużą presją i byłem wyczerpany. Znalazłem ciche miejsce; to było wyjście awaryjne, i usiadłem i zacząłem medytować. 114 00:25:55,000 --> 00:26:04,800 Uwolniłem się od przeszłości, uwolniłem się od przyszłości i poczułem jak zmęczenie paruje ze mojego ciała i umysłu. Po prostu usiadłem i odpoczywałem. 115 00:26:05,000 --> 00:26:11,800 Nie robiłem nic. Pogodziłem się ze swoim ciałem, byłem wobec niego życzliwy, a energia z powrotem do mnie popłynęła. 116 00:26:12,000 --> 00:26:34,800 Po pół godzinnej medytacji byłem znowu w stanie występować. Tak radzę sobie ze stresem w życiu. Kiedy jestem zmęczony, odpoczywam. Jeśli nie odpoczywasz, nie pracujesz efektywnie. 117 00:26:35,000 --> 00:26:43,800 Problem z ludźmi we współczesnych czasach jest taki, że ciągle idą do przodu, do przodu, do przodu. Ciągle prą do przodu. 118 00:26:44,000 --> 00:26:52,800 Nie można tak robić, to nie jest inteligentny styl pracy. Przepraszam, że przytoczę porównanie, którego używałem wcześniej wielokrotnie, ale pasuje do dzisiejszego tematu: 119 00:26:53,000 --> 00:27:01,800 ile waży moja szklanka wody? Zrobiłem to podczas mojej wizyty w Imperial College w Londynie w październiku. 120 00:27:02,000 --> 00:27:14,800 Imperial College to jedna z czołowych uczelni naukowych, i jak tylko zadałem to pytanie, jakiś mądrala na widowni powiedział „około 150 gramów”, bo był naukowcem i chciał być dokładny. 121 00:27:15,000 --> 00:27:35,800 Ale nie o to mi chodziło. Chodzi o to: ile waży ta szklanka? Im dłużej ją trzymasz, tym więcej waży. Trzymasz ją pięć minut, boli cię ramię. Dziesięć minut, boli bardziej. 122 00:27:36,000 --> 00:27:48,800 Dwadzieścia minut, umierasz z bólu i jesteś bardzo głupim mnichem. Co powinieneś zrobić, kiedy robi się za ciężka? Odłożyć ją. 123 00:27:49,000 --> 00:27:59,800 Przynajmniej na kilka albo kilkadziesiąt sekund. Odstaw ją i daj ręce odpocząć przez trzydzieści sekund. A kiedy podniesiesz ją znowu będzie się wydawała lżejsza. 124 00:28:00,000 --> 00:28:11,800 Naprawdę, teraz czuję, jakby była o wiele lżejsza. Dlaczego? Bo twoje mięśnie odpoczęły. Teraz łatwiej ją trzymać. Tak należy radzić sobie ze stresem w życiu. 125 00:28:12,000 --> 00:28:29,800 Niezależnie od tego, jakie masz obowiązki w życiu, jeśli trzymasz je i trzymasz, aż staną się nie do zniesienia, proszę, odstaw je. Odpocznij, zrelaksuj się. A kiedy potem znowu je podniesiesz, będzie ci lżej. 126 00:28:30,000 --> 00:28:37,800 Wymyśliłem to porównanie, a ostatnio ktoś podobno widział je na Australijskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. 127 00:28:38,000 --> 00:28:52,800 Jak radzić sobie ze stresem jeśli jest się maklerem giełdowym, w czasach kryzysu ekonomicznego w Europie. A więc to naprawdę działa. W ten sposób można zrobić wiele, nie męcząc się. 128 00:28:53,000 --> 00:29:13,800 Do wszystkich młodych ludzi: jeśli zdajecie właśnie jakieś egzaminy, to wiecie, że jeśli ciągle się uczycie i uczycie, to w końcu wasz umysł jest tak zmęczony, że nie jest w stanie funkcjonować. Tracicie czas. 129 00:29:14,000 --> 00:29:27,800 Zamiast tego nauczcie się, jak uwalniać się od rzeczy. Odstawcie to na moment. A potem możecie znowu to podnieść, i wasz umysł będzie jasny i zdolny do efektywnej pracy. 130 00:29:28,000 --> 00:29:42,800 W niektórych sytuacjach stresu da się uniknąć. Stres powoduje brak produktywności, a jedyne, co musisz zrobić to nauczyć się uwalniać od rzeczy i zostawiać je na jakiś czas, 131 00:29:43,000 --> 00:30:05,800 i zaufać, że to pięć-dziesięć minut relaksu to inwestycja, dzięki której twój mózg będzie bardziej produktywny, a czas, który przeznaczyłeś na relaksację się zwróci. 132 00:30:06,000 --> 00:30:15,800 Wykonasz dwugodzinną pracę w półtorej godziny. I będzie to praca wysokiej jakości. Czy to nie brzmi sensownie? 133 00:30:16,000 --> 00:30:30,800 W ten sposób uczysz się, jak zrobić wiele różnych rzeczy nie doświadczając stresu. Uczysz się relaksować, nie martwisz się o przeszłość, nie martwisz się o przyszłość, 134 00:30:31,000 --> 00:30:51,800 twój mózg jest pełen energii, i wreszcie robisz wszystko z uśmiechem. Jeśli wlejesz trochę radości w to co robisz, zauważysz, że stanie się to łatwiejsze. Uśmiech generuje energię. 135 00:30:52,000 --> 00:31:15,800 Jest taka historia, i nie usłyszałem jej na uniwersytecie, ale w świątyni w Tajlandii. W skrócie: musieliśmy wykonać bardzo ciężką fizyczną pracę, przez dziewięć dni przewożąc taczkami ziemię. 136 00:31:16,000 --> 00:31:27,800 Nie zostałem mnichem, żeby pracować jak robotnik! Zostałem mnichem, żeby medytować, doświadczać inspiracji, dostrzeganie światła w medytacji, 137 00:31:28,000 --> 00:31:38,800 słuchać mądrych słów swoich nauczycieli, a nie wozić ziemię taczkami. Byłem wykorzystywany! Pewnego dnia było tak ciężko 138 00:31:39,000 --> 00:31:57,800 a to nie było w Australijskim klimacie, to było w dżungli, więc było gorąco, wilgotno, dużo komarów, które zjadały nas żywcem, a ja jestem z Anglii, nie jestem przyzwyczajony do takiego klimatu. 139 00:31:58,000 --> 00:32:08,800 Mieliśmy jeden posiłek dziennie, ryż z żabami i rybami. Byłem niedożywiony, w klimacie, w którym źle się czułem, wożąc ziemię 140 00:32:09,000 --> 00:32:19,800 i to nie tylko sześć-osiem godzin dziennie, ale od dziewiątej rano do dziesiątej wieczorem. To naprawdę było wyczerpujące i po kilku dniach miałem dość. 141 00:32:20,000 --> 00:32:36,800 Co robią ludzie z Zachodu – Azjaci też – kiedy mają dość? Zaczynają kląć. Więc kląłem jak szewc. Tylko młodsi mnisi musieli pracować; starsi tylko siedzieli, 142 00:32:37,000 --> 00:32:46,800 pili herbatę i rozmawiali z ludźmi, i choć to był ich pomysł, nie musieli nic robić, a my pracowaliśmy. To tak jak z szefami, którzy mają mnóstwo świetnych pomysłów, 143 00:32:47,000 --> 00:33:05,800 ale to inni muszą za nich pracować. Dlatego w świątyni mamy zasadę. To jest Czcigodny Chunda, i jeśli Czcigodny Chunda ma pomysł, żeby coś zrobić, sam musi to zrobić. Dlatego mnisi rzadko mają pomysły. 144 00:33:08,000 --> 00:33:20,800 Tam to tak nie działało i musieliśmy chodzić z tymi taczkami, a ja kląłem. Kląłem po angielsku; można pomyśleć, że jeśli klnę po angielsku, tajscy mnisi nie zrozumieją, 145 00:33:21,000 --> 00:33:34,800 ale oni jak najbardziej widzą, że jesteś nie w humorze. No i jeden z nich podszedł do mnie, i nie pamiętam jak się nazywał, ale dziękuję, 146 00:33:35,000 --> 00:33:48,800 powiedziałeś mi wiele ważnych rzeczy o życiu; sadhu, sadhu; powiedział: „myślenie o wożeniu ziemi taczką jest trudne, ale samo wożenie jest łatwe”. Myślenie jest trudne, robienie tego nie. 147 00:33:49,000 --> 00:33:57,800 Coś zaskoczyło w moim umyśle. Ciągle tylko myślałem: nie powinienem musieć wozić tej ziemi, nie chcę chodzić z tymi taczkami, ile jeszcze taczek mam do przewiezienia? 148 00:33:58,000 --> 00:34:09,800 I przez to było mi ciężko. Jak tylko przestałem o tym myśleć, taczka wydała się lżejsza i łatwiej było ją pchać. To dziwne, ale to prawda. 149 00:34:10,000 --> 00:34:21,800 Więc jeśli masz zadanie do zrobienia do szkoły, jeśli masz jakiś duży projekt, to myślenie o tym jest tą trudną częścią. Wykonanie go jest tak naprawdę łatwe. 150 00:34:22,000 --> 00:34:30,800 Zacznij tak pracować, a ogromna ilość stresu zniknie z twojego życia. Ile razy zdarzało ci się coś takiego: masz jakiś projekt. 151 00:34:31,000 --> 00:34:40,800 „Piątek wieczór, nie możesz mi tego teraz dać, nie przed weekendem, to nie fair, nie możesz mi tego zrobić, dlaczego ja, dlaczego nie ktoś inny, tak ciężko dla ciebie pracuję!” 152 00:34:41,000 --> 00:35:01,800 To jest problem. Roztrząsanie tego. To marnotrawstwo czasu. Po prostu to zrób, a poczujesz, że prawie w ogóle się nie stresujesz. Zapamiętajcie tę naukę: myślenie o tym jest trudne. Zrobienie tego jest łatwe. 153 00:35:02,000 --> 00:35:15,800 Dawanie mów Dhammy: łatwizna, idziesz i mówisz do ludzi. Ludzie ze sobą rozmawiają, to właściwie to samo, tylko, że mówię do mikrofonu. Nawet lepiej, bo mikrofon nie odpowiada. 154 00:35:18,000 --> 00:35:25,800 Ale myślenie o tym? „Ojej, muszę przemówić publicznie, co oni o mnie pomyślą, czy im się spodoba, czy im się nie spodoba?” – to jest problem. 155 00:35:26,000 --> 00:35:34,800 Więc nie myśl, tylko po prostu to zrób. Dzięki temu mnóstwo stresu znika z twojego życia, i dzięki temu możesz zostać człowiekiem sukcesu – 156 00:35:35,000 --> 00:35:41,800 jesteś w stanie po prostu pracować. Jest jeszcze lęk przed porażką, to też generuje dużo stresu: „co, jeśli coś pójdzie źle?” 157 00:35:42,000 --> 00:35:48,800 Kilka spotkań temu mówiłem o tym: dobre, złe – kto to wie? Rzeczy nie idą źle, nie ma takiej możliwości. 158 00:35:49,000 --> 00:36:01,800 Kiedy coś idzie „nie tak”, po prostu otwierają się wtedy alternatywne ścieżki dla twojej przyszłości. Nic w moim życiu nie poszło „nie tak”. 159 00:36:02,000 --> 00:36:13,800 Po prostu inaczej. Kilka związków mi się nie udało, ale to po prostu otworzyło mi ścieżkę do zostania mnichem. Więc nic nie poszło „nie tak”. 160 00:36:14,000 --> 00:36:25,800 Nawet kiedy miałem ambitny plan; kiedy tu pierwszy raz przyjechałem, byłem mnichem drugiego stopnia, a oni nie muszą pracować, 161 00:36:26,000 --> 00:36:36,800 nie muszą podejmować decyzji, jest łatwiej być mnichem drugiego stopnia, tak jak Czcigodny Chunda - siedzi się i nic nie robi. To jest super. 162 00:36:37,000 --> 00:36:53,800 Taki mnichem chciałem być. Ale starsi mnisi namieszali mi w głowie, moje plany się rozsypały, zostałem starszym mnichem i teraz muszę się nagadać. 163 00:36:54,000 --> 00:37:04,800 Ale to nie znaczy, ze coś poszło nie tak. Nieważne co się dzieje w życiu – trzeba po prostu postarać się pracować z tym, co się ma. Jest takie stare powiedzenie, które bardzo lubię: 164 00:37:05,000 --> 00:37:23,800 „kiedy księżyc się chowa, gwiazdy mogą lśnić”. Kiedy znika księżyc, gwiazdy mogą świecić. Kiedy jedna osoba znika, pozostałe mogą zalśnić. Tak samo kiedy ja zniknę, Chunda może lśnić. 165 00:37:27,000 --> 00:37:38,800 Chodzi o pozytywne nastawienie do życia, dzięki któremu pozbywamy się stresu. Nie ma takiej opcji, że coś idzie źle. 166 00:37:39,000 --> 00:37:49,800 Lęk przed tym, że coś będzie nie tak powoduje wiele stresu w życiu, więc cokolwiek robię, po prostu to robię, żeby zobaczyć co się stanie. W moim życiu nic nie poszło nie tak. Nic. 167 00:37:50,000 --> 00:37:59,800 Tylko inaczej niż planowałem. Nie myślę w kategoriach „dobrze” i „źle”; raczej w ten sposób: mogę skręcić w prawo i mogę skręcić w lewo; które jest słuszne, a które nie? 168 00:38:00,000 --> 00:38:13,800 Po prostu, jedna droga prowadzi w tą, druga w tamtą. To ułatwia podejmowanie decyzji: decyduję się na coś, patrzę co się stanie, tak czy siak zawsze da się coś zrobić z tym co się ma. W ten sposób strach znika. 169 00:38:14,000 --> 00:38:19,800 Tak też zrobiłem gdy główny mnich ściągnął szaty. Więc pomyślałem sobie, mogę zostać nauczycielem, jeśli będę w tym dobry to super, może zainspiruję ludzi; 170 00:38:20,000 --> 00:38:28,800 jeśli będę kiepski, i ludzie powiedzą: „o, dzisiaj Ajahn Brahm ma prelekcję, idę stąd, nie będę marnować piątkowego wieczoru” – to jeszcze lepiej, 171 00:38:29,000 --> 00:38:45,800 zostanę pustelnikiem, mogę się zająć czymś innym; tak czy siak, nie odczuwam tego jako porażki, a kiedy nie przeżywasz porażek, to stresujesz się o wiele mniej, i masz większą ochotę spróbować różnych rzeczy. 172 00:38:46,000 --> 00:38:56,800 Była tutaj pewna kobieta, która zastanawiała się co zrobić w związku z pewnym mężczyzną: zadzwonić do niego czy nie. Zadzwoń, czemu nie spróbować, postaw wszystko na jedną kartę. 173 00:38:57,000 --> 00:39:08,800 Jeśli ktoś ci się podoba, zaryzykuj, spytaj czy się z tobą nie umówi – ale nie pytajcie nas, mnichów. Po prostu to zrób. 174 00:39:09,000 --> 00:39:28,800 Zastanów się, ile okazji w życiu straciłeś, bo się bałeś. Potem patrzysz wstecz i myślisz: „powinienem był spróbować, zebrać się na odwagę, może nic by z tego nie wyszło, ale przynajmniej bym spróbował”. 175 00:39:29,000 --> 00:39:45,800 No właśnie, strach przed porażką. Kilka lat temu pojechałem na odosobnienie dla liderów biznesu i spotkałem biznesmena, który powiedział: „w biznesie nie nazywamy już tego porażką, tylko porażką do przodu”. 176 00:39:46,000 --> 00:40:00,800 Podoba mi się to: możesz ponieść porażkę, ale idziesz do przodu, uczysz się na tym, stajesz się lepszym człowiekiem, bo spróbowałeś i OK, nie wyszło, ale czegoś się nauczyłeś, i było to warte tego doświadczenia. 177 00:40:01,000 --> 00:40:12,800 Dzięki temu cały ten niepokój, co będzie jeśli zrobisz to czy tamto znika z twojego życia. Idź, spróbuj. Pamiętaj, to myślenie o tym jest trudne, zrobienie tego jest łatwe. 178 00:40:13,000 --> 00:40:28,800 I tak powinniśmy się uczyć w życiu. Zakończę tą mowę pewną zabawną historią, która przekazuje ważną prawdę. Chyba nie opowiadałem jej jeszcze tutaj, a jeśli tak to bardzo rzadko. 179 00:40:29,000 --> 00:40:40,800 Bardzo ważne jest, żeby się nauczyć tych technik. Tracicie mnóstwo czasu ucząc się innych rzeczy, które nie są ważne. 180 00:40:41,000 --> 00:40:49,800 Ważne jest, żeby nauczyć się radzić sobie ze stresem przez uwolnienie od przeszłości i przyszłości, nauczyć się po prostu pracować bez rozmyślania o tym, 181 00:40:50,000 --> 00:41:01,800 wkładanie energii w to, co się robi, nie uznawanie porażek, pozwolenie, żeby to co się przytrafia w nas nie zostawało – to są ważne elementy naszego życia. 182 00:41:02,000 --> 00:41:23,800 Tak ważne, że przypomniały mi o historii starego żeglarza i profesora. To historia sprzed wielu, wielu lat, kiedy nie było linii lotniczych, i przez morze trzeba było płynąć statkiem. 183 00:41:24,000 --> 00:41:35,800 Ten profesor musiał udać się za morze żeby dać serię wykładów. Kupił bilet na liniowiec i w pierwszą noc na statku, po kolacji wybrał się na pokład, żeby zaczerpnąć wieczornego powietrza. 184 00:41:36,000 --> 00:41:46,800 Wtedy zobaczył starego żeglarza, który siedział i patrzył w gwiazdy, bo była to piękna, bezchmurna noc. Profesor podszedł do żeglarza i zagaił: 185 00:41:47,000 --> 00:41:50,800 - Jak długo już pływa pan po morzach? 186 00:41:51,000 --> 00:41:57,800 - Od czternastego roku życia, a teraz jestem po sześćdziesiątce. Żeglowałem całe życie. 187 00:41:58,000 --> 00:42:08,800 – To wspaniale – powiedział profesor – wie pan, jednym z moich hobby jest astronomia. Te gwiazdy prowadzą statki, a pan pewnie wie wszystko o gwiazdach, porozmawiajmy o astronomii. 188 00:42:09,000 --> 00:42:11,800 Żeglarz odpowiedział: - Co to jest astronomia? 189 00:42:12,000 --> 00:42:13,800 - To te gwiazdy nad pańską głową! 190 00:42:14,000 --> 00:42:15,800 - Ja nic nie wiem o gwiazdach. 191 00:42:16,000 --> 00:42:24,800 - Jak to? Tyle lat na morzu i nigdy nie nauczył się pan niczego o gwiazdach na niebie? 192 00:42:25,000 --> 00:42:26,800 - Nie. 193 00:42:27,000 --> 00:42:33,800 - Cóż za głupi staruch – powiedział profesor – Co za marnotrawstwo życia, ty głupcze. 194 00:42:34,000 --> 00:42:46,800 I profesor odszedł, zdegustowany. Kolejnej nocy profesor był znowu na pokładzie. I zobaczył tego starego żeglarza, który spoglądał w dół na wodę oceanu. 195 00:42:47,000 --> 00:42:51,800 Postanowił dać mu drugą szansę. Podszedł więc do niego i powiedział: 196 00:42:52,000 --> 00:43:06,800 - Wie pan, moim drugim hobby jest morska fauna i flora. Te wszystkie zwierzęta, które żyją w tych wodach, a pan spędził tyle czasu na morzu, porozmawiajmy o biologii morskiej. 197 00:43:07,000 --> 00:43:10,800 A stary żeglarz powiedział: - Biologia morska? Nic o tym nie wiem. 198 00:43:11,000 --> 00:43:21,800 - Co takiego?? Tyle lat na morzu i nigdy nie chciało się panu nauczyć o tych wspaniałych stworzeniach, które żyją w wodzie?? 199 00:43:22,000 --> 00:43:23,800 - Nie – powiedział żeglarz. 200 00:43:24,000 --> 00:43:31,800 - Ty głupcze! Ty stary głupcze! Co za marnotrawstwo życia, nie będę z panem więcej rozmawiać. 201 00:43:32,000 --> 00:43:48,800 Trzeciej nocy na morzu – spokojnie, były tylko cztery noce, już prawie kończę – trzeciej nocy kucharz ugotował naprawdę wspaniałą kolację. Profesor był w świetnym nastroju. 202 00:43:49,000 --> 00:44:03,800 Pogoda była idealna: wiał delikatny wietrzyk. Profesor postanowił dać staremu żeglarzowi jeszcze jedną szansę. Powiedział do niego: 203 00:44:04,000 --> 00:44:21,800 - Stary żeglarzu, ten wiatr prowadzi pana statek. Jeśli jest sztorm, to mogą go nawet zatopić. Wiem, że niewiele pan wie o astronomii i biologii morskiej, ale jako żeglarz, musi pan się znać na pogodzie. 204 00:44:22,000 --> 00:44:38,800 Tak się składa, że jestem profesorem meteorologii, i jadę, żeby dać serię wykładów na sławnym uniwersytecie; może porównamy notatki? Proszę, niech pan powie, co pan wie o pogodzie. 205 00:44:39,000 --> 00:44:49,800 A stary żeglarz odpowiedział: - Profesorze, nie wiem nic o pogodzie. Nawet nie wiem, jak się pisze „meteorologia”, cokolwiek to znaczy. 206 00:44:50,000 --> 00:45:05,800 - Co takiego?? – powiedział profesor – Tyle lat na morzu i nie wiesz nawet nic o pogodzie, która prowadzi twój statek?? Głupcze, ty kompletny głupcze, co za marnotrawstwo życia! 207 00:45:06,000 --> 00:45:21,800 I odszedł, bo nie miał zamiaru więcej rozmawiać z takim idiotą. Czwartej nocy – to już ostatnia – profesor w ogóle nie wyszedł na pokład. 208 00:45:22,000 --> 00:45:30,800 Nie poszedł nawet na kolację, bo morze było wzburzone i cierpiał na chorobę morską, więc nie mógł nic zjeść, bo od razu by zwymiotował. 209 00:45:31,000 --> 00:45:53,800 I im dłużej trwała burza na morzu, tym było gorzej. Statek coraz bardziej się kołysał w tej straszliwej burzy, aż tu nagle usłyszał „trach!”- Jesteście już podekscytowani? 210 00:45:54,000 --> 00:46:18,800 Przez kilka chwil było cicho; potem usłyszał, jak ludzie biegną za drzwiami jego kabiny. Bardzo wystraszony, otworzył drzwi i jak myślicie, kogo zobaczył na korytarzu? 211 00:46:19,000 --> 00:46:38,800 Tego starego żeglarza, z którym wcześniej próbował rozmawiać. Żeglarz zatrzymał się, popatrzał na niego i zapytał: - Profesorze, czy przez te wszystkie lata nauczył się pan pływać? 212 00:46:39,000 --> 00:46:43,800 - Nie, nie miałem okazji – odpowiedział profesor. 213 00:46:44,000 --> 00:46:49,800 - Co za głupi profesor, co za marnotrawstwo życia. Nasz statek tonie. 214 00:46:52,000 --> 00:47:06,800 Morałem tej historii jest: jeśli chcesz być żeglarzem, to do diabła z astronomią, biologią morską i meteorologią, ale musisz umieć pływać. I tak samo jest z życiem: 215 00:47:07,000 --> 00:47:19,800 możesz się uczyć wielu rzeczy, i może są one ciekawe i zajmujące, ale najważniejsze jest to, żeby nauczyć się jak nie utonąć. 216 00:47:20,000 --> 00:47:30,800 W stresie współczesnego życia, trzeba umieć pływać wśród tych wszystkich obowiązków i zmartwień, którymi musimy się zajmować. 217 00:47:31,000 --> 00:47:44,800 Jeśli się tego nauczysz, to nikt nie powie, co za głupi człowiek, co za marnotrawstwo życia. Więc proszę, nauczcie się pływać. Dziękuję za uwagę. 218 00:47:45,000 --> 00:47:46,800 Tłumaczenie: KuHarmonii Napisy: Portal Sasana.pl